Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
MirosławJuLeszka
Możnapodejrzewać,żeJustynianII,obawiającsięLeoncjusza,poleciłod-
separowaćwzmiankowanetrzydromonyodinnychokrętówwojennych
ikazałcumowaćwporcie,któryniepełniłfunkcjibazyflotywojennej.
Wiadomo,żewpóźniejszychczasieportJuliana/Zofii(tożsamyzpor-
temKontoskalion-limétodKontoskaliou
21
)funkcjemilitarnepełnił
zpewnością,stającsięnawetgłównąbazabizantyńskiejfloty
22.
Ostatniwielkiportwczesnobizantyńskiejstolicyurządzonook.390r.
nadmorzemMarmarazapanowaniaTeodozjuszaI.Odimieniatego
władcyzwanybyłPortusTheodosiacus
23.Powstałonwgłębokowcinają-
cejsięwlądzatoce,uujściarzekiLikos.Miejscetostanowiłonaturalny
port.Zostałonpowiększonyprzezwybudowaniebiegnącegoodstro-
nypołudniowejwkierunkuwschód-zachódfalochronu
24
.Byłnajwięk-
szymportemKonstantynopola.Długośćnadbrzeżawynosiłaok.1,5km
i,jaksięszacuje,mogłoprzynimcumowaćjednocześniebliskodwieście
statków
25.SzczególnieistotnąrolęodgrywałondopołowyVIIw.,kiedy
wwynikuarabskichpodbojówKonstantynopolodciętyzostałod
dostawegipskiegozboża
26.PokryzysieVIIIw.portodgrywałpewnąrolę
21
R.Janin,Constantinoplebyzantine,s.221-223;W.Müller-Wiener,
DieHäfen…,s.9;C.Mango,Ledéveloppement…,s.38;K.Marinow,Portył,s.152.
22W.Müller-Wiener,DieHäfen…,s.8;P.Magdalino,Medieval…,s.76;
S.Başaran,(IronWays),s.18.Cf.PatriaIII,37.Porttenzwanybyłrównieżportem
Cezariusza(todKaisariouliméni).Wiadomo,żezaczasówTeofilawybudowanotu
wielkiarsenał(W.Müller-Wiener,DieHäfen…,s.8;cf.C.Pulak,R.Ingram,
M.Jones,EightByzantineShipwrecksfromtheTheodosianHarbourExcavations
atYenikapıinIstanbul,Turkey:anintroduction,IJNA44.1,2015,s.40).
23Choćpewnymjest,żebudowaportuzakończyłasięzapanowaniaTeodozjuszaI,
toistniejąpewneprzesłanki,bysądzić,żerozpoczęłasięonajeszczezacesarzaWalensa.
NatentematpatrzC.Mango,TheShoreline…,s.25;K.Marinow,Portył,s.153.
KwestiądyskusyjnąjestzwiązekportuTeodozjuszazportemEleuteriusza(limétod
Eleutheriou).Częśćbadaczyuważa,żejesttoinnanazwategopierwszego.Innisądzą,
tendrugipowstałzapanowaniaKonstantynaWielkiegoitozniego(portu,rzecz
jasna)wyrósłportTeodozjusza,wreszcieitacy,którzyprzypuszczają,żeleżałondalej
nawschód(S.Başaran,(IronWays),s.18-19,tamdalszaliteraturaprzedmiotu).
24S.Başaran,(IronWays),s.15;cf.K.Marinow,Portył,s.154.
25
R.Janin,Constantinoplebyzantine,s.218-220;C.Mango,Ledéveloppement…,
s.39-40;W.Müller-Wiener,DieHäfen…,s.10-11;K.Marinow,Portył,s.153.
26S.Başaran,(IronWays),s.21;R.Asal,TheodosianHarbourandSeaTrade
InByzantineIstanbul,[in:]Istanbulł,s.154;K.Marinow,Portył,s.156.Port