Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
ŁukaszRóżycki
RzymskamarynarkawojennapośmierciJustyniana
BezżadnychwątpliwościwczasachJustynianacesarstwoposiadało
okrętywojenne,choćbardzotrudnojestokreślićichliczbę.Nawetjeśli
wstarciupodSenaGallicaniewzięłaudziałuregularnaflotawojenna,
tokilkalatwcześniejmamypotwierdzonedziałaniadromonów,których
liczbęzgodniezrelacjamiProkopiuszanależyokreślićnaokołostookrę-
tów35.Skądwtakimraziepojawiasiępytanieoistnienierzymskiejfloty
wojennej30latpóźniej?Odpowiedźnatopytaniejestprozaiczna:żywot-
nośćokrętówwojennych.Wedługróżnychwyliczeń,starożytnyokręt
wojennypozostawałnasłużbieprzezokoło20lat,potymokresienależało
zastąpićgonowąjednostką
36
.Wynikałotozwieluczynników,zwłaszcza
wytrzymałościdrewnaorazproblemówzjegokonserwacją.Nawetjeśli
okrętbyłzimowanywsuchymdoku,smołowanyicorocznieoczyszczany,
tojegożywotnośćwydłużałasięzaledwieokilkalat.Wtakimrazie,okręty
którebrałyudziałwinwazjinaAfrykęw533r.,wdniuśmierciJustynia-
nawroku565wymagałyjużwymiany,cowięcej,taflotamogłajużnie
istniećwdniubitwypodSenaGallica!Wartorównieżzwrócićuwagę,
żeodroku555cesarstwoniepotrzebowałostałej,silnejflotywojennej,
ponieważzagrożeniemorskiezestronyGotówzostałowyeliminowane,
Wandalowieprzestaliistnieć,akażdyinnyprzeciwniknaMorzuŚród-
ziemnymniedysponowałtakimisiłamimobilizacyjnymijakcesarstwo.
Zdrowyrozsądeknakazywałbyutrzymywaniejakiśsiłmorskich,aleskoro
wszyscyprzeciwnicynaMorzuŚródziemnymzostaliwyeliminowani,aza
transportwojskizapasówodpowiedzialnebyłykorporacjehandlowe,
tocesarstwomogłoprzenieśćwysiłekfinansowynazupełnieinnyfront.
Finansewtymprzypadkuodgrywajądużąrolę.Wybudowanie,wypo-
sażenieiutrzymanieokrętuwojennegozestałązałogąjestdrogie,choć
niejesteśmywstaniepoliczyćdokładnychkosztów,jakiemusiałponieść
cesarskiskarbiec.Stałaflotaoznaczautrzymywaniebazmorskich,perso-
nelupomocniczegoorazżołnierzy,wioślarzyimarynarzy,ludzi,którzy
35Prokopiusz,Owojnach,III,11,7-17.
36
L.Casson,ShipsandSeamanshipintheAncientWorld,Princeton1971,s.90,
119-120.
