Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ
I
MAŁGORZATA
OMILANOWSKA
w1913roku4,1%,czyliok.35tys.ludności5),alewpływowejgrupyspo-
łecznej.Tworzylizregułyzamkniętespołeczności,starającesięmieszkać
wskupiskach.MalteRolfpodjąłpróbędokładnegozmapowaniawyborów
mieszkaniowychRosjanwWarszawie,wskazującprzedewszystkimokolice
urzędówpaństwowych,awięcwąskiegopasapomiędzyplacemTeatralnym
iSenatorskąaBelwederemwzdłużNowegoświatuiAl.Ujazdowskich6.
TakwspominałteżobecnośćRosjanAleksanderKrauschar,którynotował
przedewszystkimwrejonieAl.UjazdowskichiŁazienek:Spotykanotam
wyłącznierodzinyRosjan,niańkiwkokosznikachijaskrawychszatach,prowa-
dząceprzybranewczerkieskikostiumdziecirosyjskie7.
ObecnośćRosjanwpolskichmiastachwiązałasiętakżezfunkcjono-
waniemichżyciakulturalnegoipodejmowaniemdziałań,wtyminwestycji,
którewpejzażupolskichmiastpozostawiłytrwałyślad.Jednymzpierwszych
uczonych,którypodjąłstudianadtymtematembyłwspomnianyjużPiotr
Paszkiewicz8.JegopionierskiebadanianadarchitekturąrosyjskąWarszawy
skupiłysięprzedewszystkimnabudownictwiecerkiewnymipomnikach
carskich.Budownictwokoszarowe,atakżearchitekturamieszkaniowa
ipublicznaznalazłysiępozazakresemtematujegorozprawyizostałysuma-
rycznieomówionejedyniewpierwszymrozdziale.
JużsamowyodrębnieniearchitekturyrosyjskiejwWarszawienatrafia
napoważnetrudności.Przezcałyokreszaborówdziałalitu,podobniejak
iwinnychmiastachdawnejRzeczpospolitej,przedewszystkimpolscyarchi-
tekci,nietylkowolnopraktykujący,aletakżenastanowiskachurzędniczych,
takichjakbudowniczowiemiejscy,gubernialni,czynp.okręgunaukowego.
Dopowstaniastyczniowegorosyjscyarchitekciiinżynierowiewojskowipra-
cowalinaziemiachpolskichniemalwyłącznieprzyprojektowaniuarchitek-
turyfortyfikacyjnejikoszarowej,wmiastachnatomiastnazlecenierosyjskich
inwestorówtopolscyarchitekciprojektowalidomy,gmachypubliczneczy
cerkwie.DlaprzykładuAdamIdźkowskizaprojektowałtzw.pałacSaskidla
IwanaSkwarcowa,AndrzejGołońskiprzebudowałfasadękościołaPijarów
nacerkiew,JakubKubickizbudowałgreckącerkiewnaPodwalu,aBolesław
PodczaszyńskizaprojektowałwInstytucieSzlacheckimkaplicęśw.Mikołaja
Cudotwórcy.
5
KIENIEWICZ1964,s.260.MalteRolfpodajeinnedane:w1882roku12655prawosławnych,aw1892roku49997,w1897roku
przekraczając7%,por.:ROLF2016,s.290.
6
ROLF2016,s.304-306.
7
Alkar1916.Kartka1916,s.81.Cyt.za:PASZKIEWICZ1991,s.31.
8
PASZKIEWICZ1991.
18