Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ
I
MAŁGORZATA
OMILANOWSKA
literaturyrosyjskojęzycznej,któryzapewniałylicznespecjalizującesięwtej
literaturzeksięgarnie.WWarszawieod1871rokuzaczęłypojawiaćsiędzieła
sztukimalarzyrosyjskichsprowadzanenapokazyindywidualneczywystawy
organizowaneprzezTowarzystwoZachętySztukPięknych,wsalonieUngra
czySalonieSztukPięknychAleksandraKrywulta,alezjawiskotoustałozupeł-
niewpierwszychlatachXXwieku21.Bodajnajciekawszymiwydarzeniami
byłyprzyjazdydoWarszawyniektórych„wystawruchomych”organizowa-
nychprzezrosyjskieTowarzystwoRuchomychWystawArtystycznych,czyli
Pieredwiżników,którzydotarlinadWisłękilkukrotniewlatachosiemdzie-
siątychXIXwieku,aporazostatniw1900roku.
DoWarszawydocierałoteżwielurosyjskichmuzyków,śpiewakówitan-
cerzy,oklaskiwanychprzezpublicznośćzarównorosyjskąjakipolską,alenie
byłostałegorosyjskiegoteatruprofesjonalnego.Rosjaniemogliliczyćjedy-
nienagościnnewystępyzespołówzRosjigrającychwwynajętychsalachczy
wklubierosyjskim.WlatachosiemdziesiątychXIXwiekuzaczasówhurki
wramachwzmożeniarusyfikacyjnegorosyjskieteatryzaczęłypojawiać
sięwWarszawieczęściej,w1886rokunascenieTeatruWielkiegowystąpił
moskiewskiTeatrMały,anadeskachteatruEldorado,wkrótceprzemianowa
-
negonaTeatrBufforganizowanowlatach1886-1887naprzemiennewystępy
teatrówżydowskiegoirosyjskiejoperetki22.Podobneinicjatywypodejmo-
wanoiwnastępnychlatach,alewWarszawiebrakowałoodbiorcówmogą-
cychzapewnićkomercyjnysukcestakiegoprzedsięwzięcia.Zreguływięc
Rosjanompozostawałooglądanieprzedstawieńamatorskichorganizowanych
wramachrozrywekwklubierosyjskim.
Inicjatywazbudowaniagmachuteatru,połączonegozbibliotekąisalą
zebrańmiałarozwiązaćzarównoproblempozyskaniaprofesjonalnejsceny,
jakistworzeniawłasnego,rosyjskiegomiejscanamapiekulturalnejmiasta.
JaknapisanowraporciezrewizjisenatoraDimitrijaNejdgarta,któraspecjal-
nieskupiłasięm.in.nakwestiachteatrówwarszawskich:
krajNadwiślański,aszczególnieWarszawa,tegokrajumózgiserce,majądlaRosyidużeznaczenie
iwinnysłużyćzaprzedmiotspecjalnejopiekirządu.Doopiekitejobowiązujenietylepolskiszowinizm,ile
wzgląd,żePolacysąSłowianami,takjakRosjanie,aprzeztoprzysprzyjającychwarunkachorazznacz-
nejswejkulturalnościmogąoniopanowywaćmyśliuczucietejmasyrosyjskiejludnościkraju,którana
swezapotrzebowaniekulturalnenieznajdujenamiejscuoddźwiękuwrosyjskimnarodowymtonie23.
21DziejewystawmalarzyrosyjskichwWarszawiesąprzedmiotembadańDariuszaKonstantynowa,któryplanujeobszerną
publikacjęnatentemat.Dziękujęmuzapodzieleniesięzemnąswojąwiedzą.
22PRUSSAK1992,s.238-242.
23NEJDGART1916a,s.22.
21
