Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ
I
BOGUSŁAW
KRASNOWOLSKI
destinèàconserverdestrèshonorablespersonnesquifrequentantleseauxmine-
raledeSzczawnica.SpotkaćtumożnanazwiskaCyprianaKamilaNorwida,
LucjanaSiemińskiego,JózefaIgnacegoKraszewskiego,AdamaAsnyka,Jana
Matejki86.UrokiokolicSzczawnicyodnotowałWincentyPolwPieśnioziemi
naszejiwPieśniodomunaszym.Charakterystykęnowychinwestycji,życiakul-
turalnegoitowarzyskiegoorazstałychbywalcówuzdrowiskadałw1874roku
drBolesławLutostański87.
WpewnymstopniuautonomicznąjednostkąbyłDolnyZdrój,rozwi-
jającysięprzycentrumSzczawnicyNiżnej,naterenachmiędzySczawnicą
NiżnąaWyżną,określanychlokalnąnazwąMiedziuś.Znajdowałysiętuźró-
dła„Szymona”orazodkryteprzezSzalayaw1844roku„Anieli”i„heleny”88.
ZdziejamitegoZdrojuwiążesiędziałalnośćSpółkiZdrojowiskKrajowych,
założonejstaraniemDietlaw1858roku
89
.PrzewodnictwoobjąłWładysław
Sanguszko,politykkonserwatywny,właścicielGumniskpodTarnowem,
wprzeszłościuczestnikPostaniaListopadowego90.20stycznia1860roku
SzalaywydzierżawiłSpółcena50latgruntnaMiedziusiuzzastrzeżeniem
urządzeniatamzakładuzdrojowo-kąpielowego
91
.Mimosłówkrytykizjego
strony,zdołanozrealizowaćszereginwestycji:adaptująckompleksleśny
założonoDolnyParkZdrojowyokrajobrazowejkompozycji,wzniesionokilka
domówdlakuracjuszy,zpołączeniazdrojów„Anieli”i„heleny”utworzono
zdrój„Wandy”(jegoobudowa–wformierotundy–stałasięzkaplicązdro-
jową
92
),obokzdroju„Szymona”założonołazienki
93
(zburzonenapoczątku
XXwieku).OdpowiednikiemCursalonuwGórnymZakładziestałsięparte-
rowybudynek,zachowanydodziś(poprzebudowach).DziałalnośćSpółki
trwałakrótko.Jużw1865rokupojawilisiętudziałającywjejimieniudzier-
żawcy,m.in.FranciszekTomanek(lata1873-1878)ijegosyn-spadkobierca
Mieczysław94.Ówczesnezagospodarowanieobuzdrojówukazujeplan,opu-
blikowanyw1881roku(il.9).
OdrębnąjednostkąstałsięZakładWodoleczniczy„naMiedziusiu”,
założonyw1889rokuprzezdraJózefaKołączkowskiego
95
nawzórzakładu
86ESTREICHER1882,s.7;HAMMERSCHLAG/MARCZAK/WIKTOR1927,s.52.
87LUTOSTAŃSKI1874.
88SZALAYs.91-92;DIETL1858a,s.13;TygodnikIlustrowany1864,s.245;BIELAWSKA1996,s.14-15.
89DIETL1860a;BIELAWSKA1996,s.50-54.
90KIENIEWICZ1992-1993,s.514-517.
91JAROCKA-BIENIEK1996,s.8.
92TygodnikIlustrowany1870,s.233;DWORSKI1881,s.18-19.
93ZIELENIEWSKI1869,s.8,10;ŚCIBOROWSKI1892,s.17.
94KOŁĄCZKOWSKI1883,Szczawnica,s.17;zob.teżJAROCKA-BIENIEK1996,s.8.
95Zakład1898;KOWALSKA1967,s.332-333.
57
