Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WszechobecnyBógnajpierwurządziłogród.
Izaprawdętojestnajbardziejczystaspośród
przyjemnościludzkich.Jesttonajwiększyod-
poczynekdlaumysłuczłowieka,bezktórego
budynkiipałacesątylkogrubąilichąrobotą.
F.Bacon(1561-1626)
1.Wstęp
Zwyklepoczątkidziejo!wskrytesąwmrokachdomysło!w,mito!wireligii.
Niekiedystająsięprzedmiotemnaukowychteorii,kto!refunkcjonujądocza-
suprezentacjinowszychkoncepcji.Wksiązicetejpragnę,byrozwazianiana
temathistoriiprowadzeniaogrodo!wbyływnajwyziszymstopniupozba-
wionespekulacji.Postanowiłemzatempominąc!opowies!cibiblijneopisują-
cepielęgnowanyrękąBogarajskipraogro!d,skupiającsięnainformacjach
popartychmateriałamipochodzącymizteksto!wz!ro!dłowych,analizzacho-
wanejikonografiiorazreminiscencjachzwizytwistniejącychwspo!łczes!nie
ogrodach.Takądecyzjęułatwiłamilekturawielcepouczającejdlaogrodni-
kamonografiipt.Przestrzeńogrodu–przestrzeńkultury,wkto!rejmozina
znalez!c!następującąmys!lI
[ł]ztegopunktuwidzeniarajskiogródniebyłogrodem,niewymagałodczłowiekawy-
siłku,zaangażowaniaitroski1.
Wobecpowyziszegoopowies!c!swojązacznęodstaroziytnegoEgiptuida-
lejpoprowadzęszanownegoczytelnikapoprzezantycznąGrecjęiRzymdo
s!redniowiecznejEuropy.Znacznączęs!c!wykładupos!więcęokresowizawar-
temupomiędzylatami1500-1850.Trudnoniezgodzic!sięzKluckertem2,zie
byłtozłoty„wiek”europejskiejsztukiogrodowej,wkto!rympowstałjejka-
non-ogro!dwłoski(renesansowy),francuski(barokowy)iangielski(krajo-
brazowy).Nakoniecprzedstawięwybranezałozieniastworzoneporoku
1850,awięctakie,kto!rewspo!łczes!niemoziemypodziwiac!woryginale.
Termin„ogro!d”oznaczaterenwydzielonyogrodzeniem,nakto!rym
pierwotnieuprawianoros!linyuziytkowe(owoce,warzywa,zioła),zczasem
1A.Gomo!ła,Przestrzeńogrodu–przestrzeńmediacji[wI]Przestrzeńogrodu–przestrzeń
kultury,red.G.Gazda,M.Gołąb,Universitas,Krako!w2008,s.41-56.
2E.Kluckert,EuropeanGardenDesign.FromClassicalAntiquitytothePresentDay,
Ko"nemann2005,s.6.
7
