Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Wstęp
Smith-nacjonalizmczerpiezrepertuarutradycyjnychwierzeń,ujawniając
swójcharakterpolitycznejreligii,wktórejprzedmiotemczcistajesięwy-
obrażenieautentycznegonaroduwjegowłasnymkrajobrazie58.Wszystkie
trzypłaszczyzny-wróżnymstopniu-obecnesąwinterpretacjachprezen-
towanychwdalszejczęściksiążki.Uwzględnionotakże,odrzuconąprzez
Smitha,tezęKedourie’goozwiązkachnacjonalizmuzmilenaryzmem,wy-
chodzączzałożenia,żetenpierwszywróżnychokolicznościachmożesię
łączyćzarównozchrześcijańskąortodoksją,jakizheterodoksją.
Wjeszczeinnymświetlerelacjęmiędzynacjonalizmemareligią-
zwłaszczazaśchrześcijaństwem-postrzegaAdrianHastings.Badacz,
uznającyprzednowoczesnągenezęnarodówinacjonalizmu,obafenomeny
interpretujejakospecyficzniechrześcijańskie59.Wychodzącodryzykownej
tezy,iż-wbrewtwierdzeniuAndersona-chrześcijaństwonigdyniemiało
świętegojęzyka,Hastingswidziwnim„religiętłumaczeń”izakceptacji
językowejróżnorodnościwywodziotwarcienanarodowepartykularyzmy60.
Kler-zmuszonyspecyfikąswejduszpasterskiejposługidoakceptacjiwer-
nakularnychidiomów-miałbystanowićgrupę,która,pośredniczącmiędzy
klasamispołecznymi,przyczyniałasiędowytworzeniawspólnejdlanich
grupowejświadomości61.Jejmatrycydostarczałnatomiaststarotestamen-
towyobrazskupionegonaBogunaroduwybranego.Brakjasnosformuło-
wanegopolitycznegomodeluumożliwiałchrześcijanom-jakutrzymuje
Hastings-podążaniewprzeciwstawnychkierunkach:państwanarodowe-
golubświatowegoimperium.WprzypadkuKościołarzymskokatolickiego
relacjaznacjonalizmami-ichstymulowanielubhamowanie-miałabyza-
leżećodstopniakontrolisprawowanejwokresiewczesnonowożytnymnad
jegostrukturamiprzez„narodowe”monarchie62.Tęambiwalencjępodkreś-
larównieżStevenGrosby,wskazując,zjednejstrony,nanapięciemiędzy
chrześcijaństwemwinterpretacjiśw.Pawłaanarodowością,zdrugiejna
uznaniewładztwaCezaraiAugustiańskierozróżnieniedwóchmiast,otwie-
58Ibidem,s.42.
59„Tenationandnationalismareboth,Iwishtoclaim,characteristicallyChristian
thingswhich,insofarastheyhaveappearedelsewhere,havedonesowithinaprocesof
westernisationandofimitationoftheChristianworld,evenifitwasimitatedaswestern
ratherthanasChristian”(A.Hastings:ReligionFurtherConsidered.W:Nationalityand
Nationalism.Vol.1:TeoreticalStudies.Eds.A.S.Leoussi,S.Grosby.London-NewYork
2004,s.437).
60Ibidem,s.443.
61Ibidem,s.442.
62Ibidem,s.449.
