Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.WSTRONĘESTETYKIIHISTORIISZTUKI
nieskrępowanąkontemplacją—partycypowaćwsamejnatu-
rzejakoHcałości”,którauobecniasięwniejijakoona(Ritter
1996:50–51).
Powyższyfragmentkażenamzwrócićuwagęnadwie
istotnerzeczy.Mowajestowyjściuwkierunkukrajobrazu.
Należytęuwagęopatrzyćkomentarzem.Petrarkawswojej
relacjiwspominaospotkanympodrodzepasterzu,dlaktóre-
gowspinaniesięnaszczytbyłoprzedsięwzięciemdziwnym
iniezrozumiałym.Jakomieszkaniecdoliny,zupełnieniewi-
działwtakimdziałaniusensu,choćsamprzedpięćdziesięciu
latywspiąłsięnaMontVentoux.Zauważmy,żewwizualnej
iestetycznejpercepcjikrajobrazunapierwszyplanwysu-
wasięperspektywaprzybyszazzewnątrzkontemplującego
przyrodę,któradlamieszkańcówpobliskichokolicwiąże
sięprzedewszystkimzdziałaniempraktycznym.Opisana
sytuacjaświadczyorozdźwiękumiędzycodziennąprakty-
kążyciaaestetykąwidoku,któryniejestzauważanyprzez
mieszkańcówdanegomiejsca6.Pojawiasiętutajważnedla
dalszychrozważańnapięciemiędzydwomarozłącznymi
opcjami:insidseraioutsidera.
Drugąważnąkwestiąjestto,żeodczasuwspinaczki
Petrarkinaturauzyskałapodwójneznaczenie.Jakjużwspo-
minałem,mogłabyćprzedmiotemrozważańflozofcznych
inaukowych,alerównieżzaczęłabyćpostrzeganajakokraj-
obraz.Byłonobecnynietylkozasprawąpojęćinauki,ale
takżewodczuciuestetycznym—wpoezjiisztuce.Bliskość
znaturątraciłasensflozofcznyipowolistawałasiępew-
negorodzajurozkoszą(Ritter1996:53–54).Podsumowując
rozważanianiemieckiegoflozofanatematPetrarki,należy
podkreślić,że
6.Wramachrozważańnatematestetykikrajobrazuprzypomnępewną
mieszkankęwsialpejskiejzXIXw.,któraniewiedziała,cotosąpięknewi-
dokiwAlpach,ponieważzajejczasówtakichjeszczeniebyło(Macnaghten,
Urry2005:264).
40
