Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MARZANNAKUCZYŃSKA
zamieszkującejziemiewschodnieRzeczypospolitejwXVIIIwieku.
Bazylianieprzekładaliliteraturęzachodnioeuropejskąnajęzykipolski
iruski(„prostąmowę”),którymiposługiwałasięwspólnotaunicka,
oraznajęzykcerkiewnosłowiański,będącyjęzykiemliturgiiCerkwi
unickiej.Najczęściejsięgalipoutworyotematycereligijnejzdziedziny
teologii,hagiografiiczyhomiletyki,aleniestroniliodtłumaczenialite-
raturypięknej.Pracatranslatorskabazylianówsłużyłaedukacjiidzia-
łalnościduszpasterskiejzakonuorazunickiegoduchowieństwadiece-
zjalnego,zaichpośrednictwemtrafiaładoszerszegokręguodbiorców
świeckich.
TomzamykastudiumAgnieszkiGronekpoświęconezmianom
wsferzesztukplastycznych:Okcydentalizacjasztukicerkiewnejnazie-
miachruskichdawnejRzeczypospolitejwwiekachXVIiXVII.Sztuka
cerkiewnawtymokresieulegałastopniowym,aleciągłymitrwałym
przemianom,którepolegałynaodchodzeniuodśredniowiecznych
schematówikonograficznych,technikmalarskichicechstylistycznych
narzeczrozwiązańwypracowanychprzezzachodnioeuropejskieśro-
dowiskaartystyczne.Ważnąrolęwtymprocesieodgrywałagrafika
ulotnaizdobnictwodruków,będącegłównymnośnikiemnowych
motywówestetycznych.Przeobrażeniadotykałyprzedewszystkim
warstwyformalnej(zewnętrznej),atylkowniewielkimstopniuzna-
czeniowejiideowej.Główneichprzyczynyniemiałyzwiązkuzaktem
uniibrzeskiej1596rokumiędzyKościołemkatolickimaprawosław-
nym,leczzautonomicznymrozwojemsztukiprzedstawieniowej,kon-
taktemruskichtwórcówznowymiosiągnięciamiestetykirenesansu,
któryułatwiałowspółistnieniekulturywschodniejizachodniejna
terytoriumjednegopaństwa.
Prezentowanestudianiewyczerpujątematu-wręczprzeciwnie,
wpewnymsensiewstępemdodalszychpogłębionychirozszerzo-
nychbadań.Niewszystkiezagadnieniamożnabyłoopracować:daje
sięm.in.odczućbrakstudiumoteatrzeinteresującegonasokresu
czypoezjiwjęzykachruskim,polskimiłacińskim.Zauważalnajest
ponadtopewnadysproporcjamiędzyartykułaminatematprawosła-
wiaiunii.Zespółstarałsięjednakzniwelowaćją,podejmującproble-
matykęokołounijnąibazyliańskąwtekstachpoświęconychzasadniczo
prawosławiu.Mamzatemnadzieję,żetombędziezarównofundamen-
~14~