Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Czymjestmuzyka?
19
oniejednakowymstopniutrudnościlubpoznawczejdoniosłości.
Tegorodzajuterminemjestniewątpliwieterminnmuzyka”.Wielo-
znacznośćjesttutakwielka,żesłownikiterminologiimuzycznej,
czynawetencyklopediemuzyki,hasłonmuzyka”częstopomijają,
definiującjedynieniektórerodzajesztukimuzycznej,np.muzykę
eksperymentalną,elektroakustycznączynataśmę3.Mankament
tenpróbujesięniekiedywyeliminowaćpoprzezsztucznąiwre-
zultacieniewykonalnąpróbęusunięciasłowanmuzyka”zezbio-
ruistotnychznaczeniowokategoriipojęciowychizastąpieniago
pojęciemndzieła”lubnutworumuzycznego”,zaczymzwykleidzie
wparzenominalistyczneprzeświadczenie(jakżewątpliwe),iżmu-
zykajakotakajestniczymwięcejjaktylkoskończonymliczebnie,
choćniedomkniętym,zbioremwszystkichdotychczaspowstałych
kompozycjimuzycznych(lubichwykonań)uzupełnianychstale
nowymiichegzemplarzami.Próbaredukcjimuzykidojejfenome-
nalnegolubczystokonceptualnegoprzejawu,jakimmiałobybyć
ndzieło”(konkretnyutwórmuzyczny,awszczególnościjegozapis)
niewielejednakdaje,albowiemtakżetenterminjestwieloznacz-
ny.Chcącjejuniknąć,należałoby,popierwsze,jegobardziejszcze-
gółoweznaczeniawyraźniewyodrębnićioddzielićodsiebie,po
drugie,rozstrzygnąćwoparciuojakieśprzekonująceargumenty,
któreznich–ztakichczyinnychpowodów–należałobyuznaćza
najważniejsze.Niewielujednakautorówtakczyni.Wymownym
przykłademjesttumiędzyinnymikoncepcjatożsamościdzieła
muzycznegoRomanaIngardena,posługującasięwielomaodmien-
nymiznaczeniamitegoterminu,bezichwyraźnegorozgraniczenia
napoczątkurozważań4.Standardemsąbowiemrozważaniaomu-
3
Zob.np.A.Chodkowski(red.),Encyklopediamuzyki,Wydawnictwo
NaukowePWN,Warszawa1995,s.589.
4
Inneznaczenieterminndziełomuzyczne”mawtedy,gdysięnimokreśla
pewienbytfizyczny,naprzykładpartyturęlubwykonanierozpatrywanewjej
ujęciubiofizykalnym,ainnegdyanalizujemyjegoczystosubiektywnyodbiór
psychicznydanywwykonaniudzieła,zob.J.J.Jadacki,OpoglądachRo-
manaIngardenanadziełomuzyczne,nZeszytyNaukowePWSMwGdańsku”,
t.XIV,Gdańsk1975,s.5–30.Jeszczeinnysenssłowotootrzymujewwywo-
dachidealistyabsolutnegoczynaprzykładplatonika,którzyformułująswoje
