Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
skiego.Polegałotonatym,iżZwiązekRadzieckijakomocarstwostojącena
czeletegoSojuszu,posiadającenajnowocześniejszyinajbardziejrozwinięty
przemysłzbrojeniowy,udostępniałlicencjewybranympozostałympaństwom
dotycząceniektórychrodzajówuzbrojenia.Naprzykładpoprzeznabycie
wZSRRlicencjisamolotuMig-15uruchomionazostaławPolsceproduk-
cjabardzonowoczesnych,jaknaówczesneczasy,myśliwskichsamolotów.
ProdukcjętychsamolotówwoparciuolicencjępozyskanąwZSRRpodjęto
takżewCzechosłowacjiiChińskiejRepubliceLudowej7.
Przejawemmiędzynarodowejwspółpracygospodarczo-obronnejsątrans-
akcjeoffsetowe.Offsetoznaczakompensowaniezagranicznychzakupów
uzbrojeniaulokowaniemprzezjegodostawcówzamówieńwprzemyślepań-
stwazakupującegotouzbrojenie.Chodzioto,abyzwiązaneztymzakupem
znacznewydatkizbudżetupaństwazostałyzrekompensowaneprzezdostawcę
sprzętuzzagranicykorzyściamigospodarczymidlanabywcy.Offsetmożebyć
bezpośredni–oznaczawtedyulokowanieprzezdostawcęzamówieńwprze-
myśleobronnymkrajuodbiorcy.Niekoniecznietomusibyćprodukcjazwią-
zanazuzbrojeniembędącymprzedmiotemkontraktu.Możebowiemdotyczyć
takżeinnychrodzajówuzbrojenialubjegoelementów.Umowaoffsetowa
możerównieżprzewidywaćtransfertechnologiizpaństwadostarczającego
uzbrojeniedoprzemysłuobronnegokrajujegoodbiorcy.Offsetmożeteż
byćpośredni–polegaonnaulokowaniuprzezdostawcęzamówieńwprze-
myślecywilnymkrajukupującegojegouzbrojenie.Zobowiązaniaoffsetowe
mogąteżprzybraćformękooperacjiocharakterzepoddostawcy–wówczas
wkrajuodbiorcyuruchomionazostajeprodukcjaczęścilubelementówdla
dostawcyalbopolegaćnazakupieprzezdostawcęwybranychwyrobówpro-
dukowanychprzezodbiorcę8.Należypodkreślić,iżwiększośćoffsetodawców
niechętniezobowiązujesiędoprzekazaniaodbiorcomuzbrojeniatego,co
najbardziejpotrzebują,czylinowoczesnychtechnologii,ajeżelijużtoczynią,
toudostępnionetechnologienienależądonajnowocześniejszych.Wyjątkiem
jestwspółpracaIzraelazeStanamiZjednoczonymi,któreniejednokrotnie
podzieliłysięztympaństwemnajnowszymitechnologiamiwojskowymi.
Szczegółowerozważanianatematoffsetuijegozastosowaniaprzyzaku-
pachuzbrojeniadlaSiłZbrojnychRPzawartesąwzamieszczonymtuarty-
kuleWaldemaraWalczakapt.Umowyoffsetowejakoszansarozwojuspółek
polskiegoprzemysłuobronnego.
7A.Morgała,Polskiesamolotywojskowe,1945-1980,WydawnictwoMinisterstwaObrony
Narodowej1945–1980,s.33.
8Zob.szerzej:W
.Kade,Politykaoffsetowapaństwa-stanaktualnyiperspektywy,„Wia-
domościSIMP”,luty2008.
