Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
56
CzęśćI.Ogólnacharakterystykamiędzynarodowegoprawapodatkowego
kształconychnaprzestrzenilatdospecyfikigospodarkicyfrowej.Przypisaniedochodu
wdobiecyfryzacjigospodarkiwoparciuozasadępaństwarezydencjilubpaństwaźródła
jesttrudne,gdyżzasadyteodwołująsiędotakichłącznikówjakmiejscesiedzibyczy
miejscefaktycznegozarząduorazosiąganiadochodówprzezprzedsiębiorstwojednego
państwanaterytoriuminnegopaństwapoprzezpołożonywnimzakład.Podstawowa
definicjazakładuodwołujesięzkoleidostałejplacówki,poprzezktórąprowadzonajest
działalnośćgospodarcza(fxedplaceofbusiness),natomiastcechastałościzakładaist-
nieniełącznikapomiędzytąplacówkąaspecyficznympunktemgeograficznym.Upo-
wszechnianiesięzarządzaniawirtualnegopolegającegonaprowadzeniuikontrolowaniu
działalnościoperacyjnejfirmy(jejoddziałów)naodległośćzapośrednictwemnarzędziIT
itelekomunikacyjnychpowodujeistotnetrudnościwzidentyfikowaniumiejscafaktycz-
negozarządujakokryteriumwyznaczającegorezydencjępodatkową,natomiastmiejsce
siedzibymożebyćzupełnieoderwaneodterytorium,naktórymsąświadczoneusługi.
Podobneproblemymogądotyczyćzakładu,któregoistnieniedajepaństwujegopołożenia
prawodoopodatkowaniaprzypisanychdotegozakładudochodów,natomiastoferowanie
konsumentomnaterytoriumdanegopaństwatowarówiusługświadczonychzapośred-
nictwemtechnologiicyfrowychniewymagaposiadaniawnimstałejplacówki.Przedsię-
biorstwacyfrowemogąbyćtrwaleobecnenarynkudanegopaństwairealizowaćnanim
znacznedochodybezposiadaniatamzakładuwpowyższymrozumieniu,copozbawia
topaństwoprawadoopodatkowaniaichdochodów.Dlategostwierdzenieprowadzenia
działalnościgospodarczejprzezprzedsiębiorstwocyfrowejednegopaństwanaterytorium
innegopaństwawzakresieuzasadniającymjegoopodatkowaniewtymdrugimpaństwie
nazasadzieterytorialnościwymuszaprzyjęcienowychłączników,któreniebędąnawią-
zywaćdonfizycznejobecności”,leczdoznaczącejobecnościcyfrowej(signifcantdigital
presence).Testemtakiejobecnościmożebyćnp.liczbakontraktówzawartychnaodległość
zużytkownikamidanegopaństwa,liczbakontnaplatformachspołecznościowychczyteż
osiągnięcieokreślonegolimituprzychoduzeświadczeniausługcyfrowych.
Natymtlepojawiasięproblemkoordynacjidziałańzmierzającychdoprzeciwdzia-
łaniaerozjipodstawyopodatkowaniaiprzerzucaniuzysków,wtymtakżeprzywy-
korzystaniutechnologiicyfrowej.Ichglobalnycharakterpowodujekoniecznośćglo-
balnegoprzeciwdziałaniamu,aśrodkipodejmowaneprzezposzczególnepaństwa
okazująsiębyćmałoskuteczne.Należybowiemzauważyć,żewielonarodowegrupy
spółek,stosującagresywneplanowaniepodatkowe,działająglobalnie,wramach
wielujurysdykcjipodatkowych,podczasgdyadministracjepodatkowe-wgrani-
cachichpaństw103.DlategoteżOECDiUniaEuropejskapodjęłyszereginicjatyw
mającychnacelukoordynacjędziałańposzczególnychpaństw.Donajbardziejzna-
nychnależyActionPlanonBaseErosionandProfitShifing104,znanypodnazwą
103TaxAssurance,red.R.Russo;L.Oats,A.Miller,E.Mulligan,Principles…,s.36.
104OECD,ActionPlanonBaseErosionandProftShifing,2013,https://www.oecd.org/ctp/BEPSA-
ctionPlan.pdf(dostęp:1.12.2019r.);por.A.Wieśniak-Wiśniewska,M.Czerwiński,Światpodatkówpopro-
jekcieBEPSijegowpływnapolskichpodatników,Prz.Pod.2016/6.
