Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wpływmigracjinazdrowiewświetlewybranychteorii
Obergpostrzegaszokkulturowyjakoformęzaburzeniapsychosomatycz-
negofunkcjonowaniajednostki29.JakstwierdzaJanuszMucha,szokkulturo-
wywujęciuObergajestwięcczymśwrodzaju„chorobyzawodowej”ludzi,
którzyzostalinagleprzeniesienidoobcegokraju.Jakinne„choroby”ma
swojesymptomy,przyczynyitypykuracji30.
KoncepcjęObergarozwinąłPeterAdler,któryjesttwórcązmodyfikowanego
modeluszokukulturowego.ModelAdleraskładasięzpięciufaz,ponieważfaza
szokukulturowegozostałarozbitanadwaetapy(zależnieodukierunkowania
odczuwanejprzezmigrantaagresji).Pierwszafaza(turystyczna),jestodpowied-
nikiemObergowskiegomiesiącamiodowego.Wfaziedrugiejróżnicekulturo-
wezaczynająmigrantowicorazbardziejprzeszkadzać,narastawiecnapięcie,
irytacjaiagresja.Agresjakierowanajestpoczątkowodowewnątrz,czegowyra-
zemjesttendencjadosamoobwinianiasięmigranta.Wtrzeciejfazienastępuje
przekierowanieagresjinazewnątrz,coprowadzidoodrzucaniakulturykraju
docelowegoinegatywnegonastawieniadotutejszegospołeczeństwa.Sytuacja
powracadorównowagiwostatniejfazie,gdymigrantjestbardziejkompetentny
izaczynaczućsiębezpieczniejwnowymotoczeniu.Jestwstanieobiektywnie
ocenićobydwiekultury,dostrzegającichplusyiminusy.Napodstawieowej
obiektywnejocenyorazprzeżytychwpoprzednichfazachdoświadczeńkształ-
tujenowątożsamość,coAdlernazywadoświadczeniemprzejścia.
Jakwykazująbadania,długośćskaliczasowejzależnajestoddługościpo-
bytu,gdyżoilewprzypadkuosóbprzebywającychzagranicąkilkalat-faza
szokukulturowegomożeprzekraczaćnawetrok,otylewsytuacjiosóbwy-
jeżdżającychnakrótkiepobytyczastrwaniaposzczególnychfazjestskróco-
ny31.Możemymiećrównieżdoczynieniazezjawiskiemodłożeniawczasie
nchorobyemigracyjnej”,którejobjawystająsięwidocznedopieropolatach
lubpoosiągnięciustabilizacji,gdyżwcześniejimigrancibylizbytzajęci,
żebymiećczasnarefleksjęnatematswojejsytuacjiipsychiki32.Mówiąc
orożnychwariantachteoriiszokukulturowego,wartowspomniećoodwró-
conymszokukulturowym,którymożesiępojawićpopowrociedokrajupo-
chodzenia.Występującepopowrocietrudnościzreadaptacjąwynikaćmogą
zezmian,jakiezaszływpsychicemigranta(innenawykiisystemwartości)
orazzmian,jakiezaszływtymczasiewkrajupochodzenia(któryniejestjuż
takijakwewspomnieniach)33.
29M.Brzezińska-Hubert,A.Olszówka(red.),PakietEdukacyjnyPozaformalnejAkademiiJakości
Projektu,Część2:Edukacjamiędzykulturowa,FRSE,http://mlodziezowerady.eu/files/4--47.pdf.
30J.Mucha,op.cit.,s.116.
31G.Hofstede,Kulturyiorganizacje.Zaprogramowanieumysłu,PWE,Warszawa2007,s.337.
32M.Guziuk,op.cit.,s.221.
33D.Bryk,Reemigrantkaijejrodzinawkontekściemigracjiireadaptacji,[w:]K.Markowski
(red.),Reemigracjakobietzterenuwojewództwalubelskiego,KUL,Lublin2010,s.118-121.
23
