Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZagadnieniemigracjiwmyślispołecznejLudwikaKrzywickiego
źródeł„niekontrolowanejemigracji”,skutkującejzłympołożeniemwy-
chodźcówwpaństwachprzyjmujących.JakpisałKrzywicki,powołując
sięnajednegoz„ajentówwychodźczych”:„(...)wcałejtejsprawieidzie
nieosprowadzenierzemieślnikówirobotników,leczprzedewszystkim
wieśniaków–»mięsachłopskiego«”16.
−Warunkiżycialudnościnawychodźstwie–Krzywickizwracatu
uwagęnazagrożenia,najakienarażenisąemigranci,którzyprzybywają
dopaństwaosiedlenia,nieznającmiejscowychwarunków,wjakichprzyj-
dzieimżyćipracować.Dotyczyłotowdużejmierzepolskichwychodź-
ców(m.in.weFrancjiiBrazylii)–niezorganizowanych,niemających
zabezpieczeniafinansowego,nieznającychjęzyka,zwabionychperspek-
tywąlepszegożycia,aostateczniezdanychnasamychsiebie.Zdaniem
Krzywickiego,położenie,wjakimznajdująsięPolacy,oznaczaporażkę
emigracyjną,cojednakniemusiałomiećmiejsca.Jakpiszewjednym
zartykułów:„Gdybymieli[emigranci]pieniądzenazagospodarowanie
się,szlizwartą,solidarną,aoświeconągromadą,posiadaliodpowiednie
wskazówki,gdzieosiąść,doczegoijaksięzabrać,wreszciejakzacho-
wywaćsięwobecnowychwarunków,pokilkulatachuciążliwejpracy
doszlibyprawdopodobniedodobrobytu”17.Jednoznajciekawszych
inajbardziejporuszającychujęćtegoproblemuprzedstawiłKrzywicki
wswoimwstępiedopierwszegotomuPamiętnikówemigrantów(1939),
gdziekreślisytuacjępolskichmigrantówzarobkowychweFrancji.
Innymzagadnieniem,jakieinteresowałoKrzywickiego,byłakwe-
stiaprzyjmowaniaprzezobieżysasówkulturowychwzorcówzachowań
obowiązującychwmiejscudocelowymwychodźstwa,comiałoznaczące
konsekwencjezarównodlapóźniejszychstosunkówspołecznychwspo-
łecznościachlokalnychobszarówwysyłających,jakteż,zdaniemtego
badacza,przyczyniałosiędopostępowaniaprocesówgermanizacji.
−Sytuacjaspołecznareemigrantów–problemtenjestdlaKrzywic-
kiegoniezwykleistotnyzarównojakoobrazkonsekwencjiwychodźstwa,
jakizagadnieniedlapolitykiemigracyjnejpaństwa.Zaprzykładmoże
tusłużyćfragmentwstępu,którymKrzywickiopatrzyłpracęMariiNie-
myskiejpt.Wychodźcypopowrociedokraju.ReemigranciwwojewództwieBia-
łostockiemwświetleankiety1934r.:„Tam,naobczyźnie,niekiedybliskiej,
16L.Krzywicki,Artykułyirozprawy1890–1891.Kurpie,Dziełatom6…,dz.cyt.,Państwowe
WydawnictwoNaukowe,Warszawa1962,s.474.
17L.Krzywicki,Artykułyirozprawy1890–1891.Dziełatom5…,dz.cyt.,s.398.
22
