Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Szyszkowska,Nadużywaniepojęciamiłości
27
Piszącomiłości,trzebaodróżnićtrzytypyczłowieka,zgodniezesta-
nowiskiemKazimierzaDąbrowskiego,któreniestraciłoswojejaktual-
ności.Najliczniejszągrupęstanowiąludzieprzeciętniodznaczającysię
wyrównanymiuczuciami,nieskłonnidoautorefleksji.
Kolejnytypczłowiekatopsychopataodznaczającysiętym,żeintelekt
pozostajenausługachpopędów,zktórychnajsilniejszajestchęćposia-
daniaidążeniedowładzy.Sątoosobyczęstowybitnieinteligentne,
wysokowykształcone,aleniezdolnedogłębszychuczuć,omałejwrażli-
wości.Brakskrupułówwywołanyniezdolnościądoempatiisprawia,że
dążąbezwzględniedoosiągnięciawłasnychcelów.Możnaichodnaleźć
takżewśródpolityków.Psychopacizręczniemanipulująinnymiicha-
rakterystycznejest,żeodwołująsiędomiłościwkategoriachpoprawności
obyczajowej.
Trzeciągrupęwkażdymspołeczeństwietworząpsychonerwicowcy.
Jestwśródnichwieletwórczychjednostekodznaczającychsięponad-
przeciętnąwrażliwością,wysokimrozwojemwyobraźniirozbudowanym
światemuczuć.Miłośćjestprzeznichgłębokoprzeżywanymstanem
uczuciowym.
Pragnęzwrócićuwagęnato,żebraterstwo,życzliwość,przyjaźń,
sympatia,sentymentbywająnazywanemiłością.Upraszczamywłasne
przeżycia,określającjetakąsamąnazwą.Jesteśmyczasemnieświadomi
tego,coprzeżywamy.Używamynazwzgodnychzpoprawnościąobycza-
jową.Brakujeodwagi.Niesięgasiędotomikówpoetyckich,awiersze
LeśmianaczyTetmajerapomogłybywprecyzyjnymokreślaniuwłasnych
stanówemocjonalnych.Wtedynienazywalibyśmymiłościąstanuprzy-
zwyczajeniadowspólnegożyciazkimś.„Kochamstronyojczyste”–czy
mamydonichsentyment–otojestpytanie.Odwołamsiędoanalogii.
TadeuszKotarbińskiodrzuciłpojęcia„dobra”i„zła”–jakonarosłezbyt
wielkąliczbąznaczeń–izastąpiłjenazwami„godziwe”i„haniebne”.
Wracającdomiłości,towbrewobiegowympoglądom,uczuciem
przeciwstawnymdoniejniejestnienawiść.Przyjmujęzaprof.Julianem
Aleksandrowiczem–profesoremmedycynyizarazemfilozofem–że
przeciwieństwemnienawiścijestempatia.Człowiekzdolnydoniejstajesię
niezdolnydonienawiści.Natomiastjakoprzeciwieństwouczućmiłości
należyuznaćbraktychuczuć.
Można–chociażnienależyiniepowinnosię–wielestanów
uczuciowychnazywaćmiłością.Takzresztąpowszechnie,niestety,siędzieje.
Pozostajesięwtedywzgodziezpowszechniefunkcjonującąpoprawnością.
Alepozostajeproblemistotny,chociażnieprzezwieluuświadamiany,
amianowiciezgodnościjęzykazestanamiuczuciowymifaktycznie
przeżywanymi.