Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kolejnym,niezwykledyskusyjnym,problememdotyczącymbrytyjskiejNowej
Falipozostajekwestiadatacji.Możnamówićopewnymfermencie,którywdru-
giejpołowielat50.obejmowałróżneobszaryżyciaspołecznegoiartystycznego,
awkońcudoprowadziłdopowstaniaruchufilmowego.Trudnojednak,przy
okazjijakiejkolwiekfali,powiedziećocezurach,którewyznaczyłybyjejpoczą-
tekikoniec.Samanazwadeterminujetraktowaniejejjakozjawiskaoniejasnych,
nieostrychgranicach.JeffreyRichardszapoczątekNowejFali(rozumianejbardzo
szeroko)uznawałrok1956-czaskonfliktusueskiego,wydaniaMiłościigniewu
Osborne’aorazdeklaracjiFreeCinema66.
Moimzdaniem,strictefilmowaNowaFalarozpoczynałasięniecopóźniej,
anajbardziejsymbolicznym(choćnieinicjalnym)momentemtejzmianyokaza-
łasiękinowapremieraMiłościigniewu67(1959)Tony’egoRichardsona.Recenzja
WilliamaWhitebaitazamieszczonawuInternationalFilmAnnual”potwierdzała
zmianęwarty,któranastąpiławkiniebrytyjskim:
Czytonaprawdęmożliwe,żeMiłośćigniewtofilmbrytyjski?Tak,tofilmbrytyjski.uCahiers
duCinéma”będąmusiałyterazzrewidowaćswąopinię,jakobygłównącechębrytyjskiej
kinematografiistanowiłjejbezwład.[Ż]Pełnąinwencjitwórczejformęfilmuzawdzięczać
należyprzedewszystkimjegoreżyserowiTonyRichardsonowi.[...]Richardsonwykorzy-
stujewsposóbbezbłędnykażdąmożliwośćnajlepszegorozegraniaświatłaicienia,ruchu
ibezruchu,zbliżeńigłębi.Czynitowszystkozrzadkospotykanymdaremnajwłaściwszego
sposobuukazaniadanejsytuacji68.
Wkażdymnurciekinawskazaćmożnaprzynajmniejjednąprodukcję,któ-
rastanowiwzorzecnajpełniejreprezentującycechydanegokierunkuwsztuce
filmowej.EkpresjonizmniemieckirozpocząłwybitnyGabinetdoktoraCaligari,
neorealizmwłoskitradycyjniełączonozpremierąRzymu,miastaotwartego.Nie
oznaczato,żewcześniejniepowstawałyfilmy,któreniezdradzałyjużcechcha-
rakterystycznychdladanegonurtu.Jednakwspomnianeprzykładywyróżniała
najbardziejudana,najpełniejszainterpretacjawyodrębnionychcechitendencji.
PrzykładGabinetu…jestnajbardziejpodobnydoMiłościigniewu.Nietylkodla-
tego,żeobasankcjonowałypowstanienurtu,aletakżedlatego,żekażdyznich
okazałsięwzorcowymprzykłademimanifestemwszelkichnastrojówiskłado-
wychstanowiącychoistociewspomnianychkierunków.WfilmieRichardsona
zbuntowanyintelektualistaJimmyPorterwakciesprzeciwuwobecświatade-
cydowałsiępracowaćnamiejskimstraganie.Swojefrustracjewyładowywałna
żonie(Alison),którejrodzinacelebrowałamieszczańskiezasady.Gdyzaszczuta
66JeffreyRichards,FilmsandBritishNationalIdentity…,op.cit.,s.148.
67
Jakociekawostkęmożnadodać,żepowstałyjeszczedwieangielskiefilmoweadaptacjeMiłości
igniewu-wreżyseriiLindsayaAndersona(1980)zMalcolmemMcDowellemorazwwersjitelewi-
zyjnejwreżyseriiJudiDench(1989).
68Cyt.za:uFilmowySerwisPrasowy”1962,nr9,s.11.
23
