Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MistrzBenedyktnatlestanubadańhistoriisztuki...
formacjina–zakrojonychnadużąskalę–badaniacharchitektonicznych
zamkuwawelskiego,prowadzonychwzwiązkuzjegorestauracjąpoodzy-
skaniuzrąkaustriackichw1905roku
3
.PonadtoTomkowiczwykorzystał
informacjeźródłowedotyczącemistrzaBenedykta,którezaczerpnąłzprzy-
gotowywanychwtymczasiedodrukuXVI-wiecznychrachunkówbudowy
zamku
4
.
Opierającsięnazapisachźródłowych,TomkowiczuznałBenedyktaza
kierownikarobótprzypałacu,stanowiącymwschodnieskrzydłorezydencji
wawelskiej
5
.Podałwysokośćtygodniowejpensjipobieranejprzezniegona
tymstanowiskuorazliczbę–głównieanonimowych–członkówjegowar-
sztatu
6
.Teustaleniazostałypowszechnieprzyjęteprzezkolejnychbadaczy,
zajmującychsięproblematykąarchitekturyzamkuwawelskiego
7
.Podda-
tychwniejanaliziobserwacji,zwłaszczadotyczącychspołecznychikulturowychuwa-
runkowańpoczątkówrenesansuwPolsce,nadalzachowujeaktualność.
3
Natematpracrestauracyjnychnazamkuwawelskimorazpoprzedzającychjeba-
dańarchitektonicznychiarchiwalnych:wlatach1880–1882S.OdrzywolskiegoiT.Pry-
lińskiego,orazod1905rokuZ.HendlaiS.Tomkowicza,por.najnowszeopracowanie
tegozagadnienia:P
.Dettloff,M.Fabiański,A.Fischinger,ZamekkrólewskinaWawelu.
Stolatodbudowy(1905–2005),tamrównieżstarszaliteratura.Por.takżeP
.Dettloff,
OdbudowairestauracjazabytkówarchitekturywPolscewlatach1918–1939.Teoriaiprak-
tyka,s.188–211.
4
A.Chmiel,Wawel,t.II,Materiałyarchiwalnedobudowyzamku,passim.
5
S.Tomkowicz,BenedyktSandomierzanin...,s.4–5;idem,Wawel...,s.261–262,
278.Pomijamwtymmiejscuproblemychronologiirozbudowyzamkuiatrybucjijego
poszczególnychskrzydełprezentowanewpracachTomkowicza,znacznieskorygowane
przezpóźniejszebadania.Jednaknależypodkreślić,żemimoupływuprawiestulatod
publikacjitekstówtegoautora,wielejegoustaleń–podobniejakwprzypadkuLauter-
bacha(por.przyp.2wtymrozdziale)–nadalzachowujeaktualność.
6
WtensposóbTomkowiczudzieliłodpowiedzinapytanie,którestawiałjużW
.Łuszcz-
kiewicz.Nestorpolskiejhistoriisztuki,dostrzegającwarchitekturzezamkuwawelskiego
elementysprzeczneztradycjąwłoskiegorenesansu,zastanawiałsię,ktoprzedBerreccim
prowadziłrozbudowękrólewskiejrezydencji,por.W
.Łuszczkiewicz,Trzyepokisztuki
naZamkuKrakowskim.Notatyispostrzeżenia,s.56–68.Problemtennurtowałrównież
T.Prylińskiego,który„gotycko-renesansowy”detalarchitektonicznyzamkuwawelskiego
atrybuowałStwoszowilubkamieniarzomdziałającympodjegowpływem,por.R.Sko-
wron,TomaszaPrylińskiego„Zdaniesprawyzestudiówiposzukiwańdoplanówzamkukró-
lewskiegonaWawelu”,s.160.
7
Zogromnejliczbypublikacji,wymieniającychBenedyktawgroniearchitektów
kierującychnowożytnąrozbudowąrezydencjinaWawelu,podajętylkonajważniejsze:
S.Łoza,ArchitekciibudowniczowiewPolsce,s.26;T.Dobrowolski,ZameknaWawe-
lu.Dziełoarchitekturypolskiej,s.8;B.Przybyszewski,Muratorzyikamieniarzezajęci
przybudowiezamkukrólewskiegonaWawelu(1502–1536),s.150–151;H.Rutkowski,
