Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
coS.Tomkowicz,B.Przybyszewski,T.Jakimowicz,M.ZlatiU.Borkowska.
Doponownegopodjęciarozważańnatemattegoarchitektaośmielamnie
jednakogromnypostęp,jakidokonałsięwostatnichlatachwbadaniach
nadarchitekturąprzełomuśredniowieczainowożytnościwPolsce,zoczywi-
stychpowodównieuwzględnianywstarszychopracowaniach.Szczególnym
impulsembyła,zakończonaniedawno,kolejnawielkarestauracjazamku
wawelskiego,dostarczającaogromnejilościdanychnatematarchitektury
tejrezydencji,wznacznejczęściukształtowanejwłaśniepodkierunkiem
mistrzaBenedykta.Częśćtychinformacjiniezostałajeszczewykorzystana
wliteraturzenaukowej,wodniesieniudodziałalnościtegoarchitekta.
Dodatkowąmotywacjądopodjęciabadańnadtwórczościąarchitek-
tonicznąmistrzaBenedyktabyłozainteresowanieprzełomowymokresem
wdziejachsztukipolskiej,przypadającymnaczasypanowaniapotomków
KazimierzaJagiellończyka.Wfascynującymprocesieprzechodzeniaod
sztukiśredniowiecznejdonowożytnejbudowlewznoszoneprzezBene-
dyktazajmująbardzoważnemiejsce.Wiążąsięztymoczywiściepoważne
problemymetodologiczne,wynikającezdostosowaniabadawczegoinstru-
mentariumhumanistykidosztywnegopodziałunaepoki,ułatwiającego
opisiklasyfikacjęrozmaitychzjawiskhistorycznych.Wtakiejsytuacjipo-
mocnyokazujesięmetodologicznypluralizm,umożliwiającypodejmowa-
nieanalizyzróżnychperspektyw,orazprzełamywanieszablonowejperiody-
zacjidziejówsztuki.Wartopodkreślić,żejednymznajbardziejskutecznych
narzędzibadawczychpozostajewtejpracytradycyjnametodaanalizypo-
równawczej,którazastosowanawodniesieniudodziełpozorniedobrzejuż
rozpoznanychumożliwiłaujrzenieichwzupełnieinnymświetle
2
.
Wdotychczaspublikowanychmonografiachmożnawskazaćdwanur-
tymetodologiczne.Pierwszyznichskupiałsiębardziejnastylistycznej
iporównawczejanalizietwórczościposzczególnycharchitektów,natomiast
wdrugimkładzionowiększynacisknaspołeczno-historyczneuwarunkowa-
niaichdziałalności,czyniącezartystyraczejuczestnikarynkuiprzedsiębior-
3
.Niewłaściwebyłobyjednakwartościowanieobuwymienionychwyżej
2
Operspektywach,jakieoferujelekceważoneostatnio,tradycyjneinstrumentarium
badawczehistoriisztuki,por.J.Skuratowicz,T.J.Żuchowski,Rozważaniawokółpierw-
szegoprzykazania.
3
Jakoprzykładymonografiiosadzonychwpierwszymzdwóchwymienionychnur-
tówmożnawskazaćnastępująceopracowania:G.Fehr,BenediktRied.EindeutscherBau-
meisterzwischenGotikundRenaissanceinBöhmen;A.Fischinger,SantiGucci,aostatnio:
K.Kaczmarek-Löw,WendelRoskopf,architektwczesnegorenesansu.Mityirzeczywistość.
Natomiastwdrugimnurciemieścisiępublikacja:F.Bischoff,BurkhardEngelberg.„Der
vilkunstreicheArchitectorundderStattAugspurgWerckeMeister“.BurkhardEngelbergund