Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
RozdziałI
nMitoraj-toestetykafragmentu.Jegosztukaprzełamuje,przenika,rani,rozstra-
ja.Rzeźbiącogromnetułowia,stopy,usta,zadawałpodstawowepytania:filozofii,so-
bie,pięknu.Chciałipotrafiłrzeźbićładnie”124.Rzeźbynietylkonprzedstawiają”
,ale
inopowiadają”
.
nBogactwotreściliterackich»zaklętych«wrzeźbachartysty,precyzjaichwykonania,
szlachetnośćmateriału-naturalnego,aleteżpozyskiwanegonabaziewłasnychdoświad-
czeń-orazswoistepięknoformy,dlaktórejpunktemwyjściajestharmoniaipropor-
cjonalnośćludzkiegociaławedługrozumieniagreckiegoantykustawiaMitorajawśród
artystów,którzyswojątwórczościąchcąkreowaćpiękno”125.
PraceMitorajaniejednoznaczneiniepoddająsięzwyczajnemubiernemuod-
biorowi.Wymagająododbiorcymyślenia,zastanowienia,analizy,skojarzeń.Każą
podążaćkuprzeszłości,odnajdywaćpozostawionewniuansachplastycznychform
tropy,anadewszystkowymagająemocjonalnegozaangażowaniaidogłębnej,du-
chowejkontemplacji-nadkażdymdziełem,nasensemtworzeniainadwłasnym
światemwartości.nRzeźbyMitorajatodopewnegostopniarebusy,wktórychautor
zawarłswąrozległąwiedzęostarożytności,renesansieiwspółczesności”126.Pomy-
słydojrzewaływgłowieartysty,aleichefektyoglądaćmożnabyłodopierowkon-
kretnymmateriale.WewszystkichpracachMitorajaodzwierciedlonajestludzka
kondycja.Ichociażprzywołujejepoprzezstarożytnąsztukę,rzymskieformy,mity,
kulturęihistorię,jednaknawskrośonesztukąnowoczesną,wabiącąnaswstronę
zamierzchłejprzeszłości.Indywidualnecechykażdejzpracartystycznąrefleksją
nadponadczasowymikwestiamitakimijakmiłość,pożądanieseksualne,kobie-
cość,samotnośćicierpienie.Korpusyiczęściciałaokryterzeźbionymilubodlany-
mibandażamijaktwierdziłMitorajnwyrazemjegoprzeszłościwPolsce”
,stającsię
synonimemwiecznego,nieustającegocierpienia.PraceMitorajawskrzeszajądopo-
wtórnego,artystycznegożyciamitycznepostaciIkara,Erosa,Centaura,Tyndareosa,
takżebogówiboginie.Wszystkiewyrażonepoprzezzwielokrotnienieiuporządko-
wanewedługklasycznychproporcjiuosabiająniedościgłedlazwykłegośmiertelni-
kapiękno,tworzącznichideaływiecznegokanonu,jakżeinnego,wedługktórego
stworzenizwykliludziewnormalnychrozmiarach.Teidealniewyidealizowane
postacietymbardziejstająsięepickieidramatycznezarazem127.WpracachMitoraja
odnajdujemyduchaMichałaAnioła,wspomnieniaAmadeoModiglianiegoczyre-
fleksjePabloPicassa.Aleprzedewszystkimodnajdujemysiłęinadziejęnasenswar-
tościduchowychiestetycznych.DlategotwórczośćMitorajaprzepełnionajesttak
bardzoelementamihumanistycznymi.Twórczośćartystyniesłużydokonsumpcji,
124
J.Miziołek,IkariAnioły.WystawadziełIgoraMitoraja…,op.cit.,s.712.
125
M.Skarżyńska,IgorMitorajijegorzeźby,nŻycieDuchowe”
,nr80/2014.
126
Ibidem.
127
R.Kremer,ErosBendatoScrepolato.IgorMitoraj.VancouverBiennaleEducation2010,BigIdeas
EducationProgram[online][dostęp:22.06.2016].DostępnywWorldWideWeb:http://www.vanco-
uverbiennale.com/wp-content/uploads/2014/03/Mitoraj-Eros.pdf.