Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
AndrzejTowiański.Koło
SprawyBożej
W
naszegokraju,AndrzejTowiańskizajmujewyjątkowąpozycję.
gronieróżnegorodzajuproroków,którzypojawilisięwdziejach
Stworzonaprzezniegosektawywołałapoważnyferment
wśrodowiskuemigracjipolskiej,któraosiadławEuropieZachodniej
popowstaniulistopadowym.Cowięcej,wskładsektyweszlijej
prominentniczłonkowie–wtymdwajnajważniejsipolscypoeciepoki
romantyzmu.WprawdzieJuliuszSłowackiszybkozraziłsię
doprorokaijegowyznawców,aleAdamMickiewiczpozostałwierny
naukomTowiańskiego.Inawetgdyostatecznieznimzerwał,nadalbył
zwolennikiemwartościgłoszonychprzezsektęiwłaściwienigdynie
powróciłnałonoKościołakatolickiego.
PARYŻ,JESIEŃ1841ROKU
27września1841rokuwparyskiejkatedrzeNotreDamezostała
odprawionamszaświętadlaPolaków.Pojawiłosięokoło200osób,
obecnabyławłaściwieniemalcałaemigracyjnaelita.Pozakończeniu
nabożeństwaprzedzgromadzonymiwystąpiłprzybyłyniedawno
dofrancuskiejstolicyAndrzejTowiański.
Niebyłpostaciącałkowicieanonimową,gdyżjużodkilkutygodni
krążyłynajegotematróżneplotki.Opowiadano,żeuleczyłchorą
psychicznieżonęAdamaMickiewicza,orazgłosinaukę,którazbawi
Polskęizapewniemigrantompowrótdoojczyzny.Ztegopowodu
początkowozzainteresowaniemprzysłuchiwanosięjegowystąpieniu,
alezkażdąminutązebranychogarniałocorazwiększeosłupienie.
PrzemówienieTowiańskiegookazałosiębowiemzadziwiającą
mieszankądogmatówchrześcijańskich,elementówfilozofiiWschodu
orazbieżącychdoktrynpolitycznych.Prorokwtajemniczałwiernych
wzasadęreinkarnacji:tłumaczyłwielokrotnośćżywotówprzeszłych
iprzyszłychkażdegoczłowieka.Przewidywałmożliwośćdegradacji
formistnieniaażdokształtówzwierzęcychczywręczroślinnych
(wprzyszłościmiałtegoużywaćjakoargumentuwobecopornych
