Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
studyjną.Zkoleiniewdającsięwtrwającąpolemikęteologówdoty-
czącąprzedmiotumistykiiżyciamistycznego,trzebapowiedzieć,że
przedmiotempierwszejjestdoświadczeniemistycznekonkretnejoso-
by,drugiejzaś-tosamorównieżdoświadczenie,aleujętemetodolo-
giąnaukowąwpewnąsystematyzacjępodręcznikowączytraktatową.
Każdebowiemdoznaniemistycznezjednejstronyprezentujesięjako
niepowtarzalnyfenomen,niepoddającysięklasyfikacjianidokładnemu
opisowi,zdrugiej-odwołującsiędotekstówmistyków,łatwozauwa-
żyćpowtarzalnośćsymboli,idei,licznepodobieństwawprezentowanej
treści.Doświadczeniemistycznejestswoistymdoświadczeniemłaski,
któreogarniacałąludzkąistotęijakotakiejestprzedmiotemmistyki
przeżyciowejizarazemmożebyćprzedmiotemmistykistudyjnej.
Wieluautorów,nawetwobecnychczasach,nieznającdobrzeteologii
mistyki,charakteryzowałomistykęprzeżyciową-toszokującyfenomen
polskiejkulturyreligijnej-jakotradycjonalistyczną,sentymentalną,lu-
dowąiwogólepowierzchowną,albonieczytającndziennikówduszy”-
zgóryodrzucało.Tymczasemmistykaprzeżyciowatoautentyczneżycie
duchoweczłowieka,wybiegającepozapodejmowaniepraktykpobożno-
ściowych.Tonicinnegojakwyżynywiary,miłości,nadziei,modlitwy,
apostolstwa,ofiarywnajgłębszymzespoleniuzChrystusem.Stądteż
możliwe,żebywadodzisiajniezrozumiaławewszystkichswychprze-
jawach.Równieżobecnieniektórzyautorzypiszącyożyciuitwórczo-
ścimistykówunikająmówieniaodoświadczeniachnadprzyrodzonych
wichżyciu,albopróbujątłumaczyćjezapomocąpsychologii,wtaki
sposób,byogołocićtedoświadczeniazwszelkiegonadprzyrodzone-
godziałaniaBoga.Wówczastwórczośćmistykówprzestajesięróżnić
odteologiispekulatywnej,anawetzdecydowaniezniąprzegrywa
5
.
Ks.P.Nikolskiuzasadnia,żewtradycjiprawosławnejjestuprawianateo-
logianapodstawieżycialudziświętych(hagiologia).Świętośćbowiem
życia,rozumianarównieżjakoodczuwalnaobecnośćBogawduszy,
przyczyniasiędouwiarygodnienianauki,ponieważujawniarealizację
5
Por.P.Nikolski,Świadekjednościmistycznejśw.JanaodKrzyża,w:Miniaturyeku-
meniczne.KsięgapamiątkowanastulecieurodzinsiostryJoannyLossow(1908-2005),
Warszawa2009,s.108.
