Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I.OkresodXIIIdoXVIIwieku
FratrumPraedicatorum”2.Fragmenttenprzetłumaczyłnajęzykpolski
ks.M.Mróz3.
TrzecifragmentautorstwabpaHeidenryka,tymrazemwjęzyku
niemieckim,wchodziwskładczternastowiecznegozbioruśrednio-
wiecznejprozyotematycemistycznejidotyczytakżemiłościTrójcy
Świętej.TraktatyoTrójcyŚwiętejdziełemreprezentującymmyśl
tradycjischolastycznej,począwszyodśw.Augustyna,św.Bernarda
zClairvaux,Ryszardaodśw.Wiktora,św.AnzelmazCanterbury.Za-
wierająintelektualistycznyioptymistycznystosunekdonaturyludzkiej,
jeszczeprzedskrystalizowaniemsiędoktrynytomistycznej.Poznanie
TrójcyŚwiętejjestdlaHeidenrykaowocemwejściawpotrójnątajem-
nicężyciaBoga.BógTrójjedynyjesthistorycznieobecnywpostawie
iwakciewiaryosobywierzącej,któraGokocha.Obydwatraktaty
pokrewnepodwzględemtreści,będącwyrazemmistykitrynitarnej
uwielbiającejTrójcęŚwiętą4.
ChociażwiekXIIIbyłokresemwielkiegoodrodzeniareligijnego,
pierwszymstuleciemświętychmęczennikówipustelnikóworazświę-
tychkobiet(np.zzakonuklarysek,benedyktynek,cysterek),tojednak
niezostawiłżadnychśladówpiśmiennictwamistycznego,zwłaszcza
zmistykiprzeżyciowej.Pozatymbrakbadańduchowościżyciami-
stycznegozakonówkontemplacyjnych:sióstrklarysek,cysterekibe-
nedyktynekitd.Byćmożebadaniatezmieniłybydotychczasowyobraz
mistykiprzeżyciowej.Podobniebyłobywprzypadkubadańduchowości
polskichcystersów.Sytuacjazaczynasięinaczejkształtowaćpodkoniec
XIVwieku.ZapewnestudiaPolakównauniwersyteciepraskimpozwo-
liłyimzetknąćsięzliteraturąmistycznąZachodu.Zwłaszczanoweza-
konyreprezentowałyduchowość,któraowocowałanaZachodzieobfitą
literaturąmistyczną(np.św.BernardzClairvaux,św.Bonawentura).
Byćmożepodwpływemtegoodrodzeniadrugimsamodzielnymtrak-
tatemmistycznymwPolscejestdziełoDevitaactivaetcontemplativa
HenrykaBitterfelda(†ok.1405),dominikaninaśląskiego,profesora
2
3
Por.tamże,s.83.
Por.tamże,s.83-92;por.S.Urbański,HeindenreichHenryk,w:ZatopieniwBogu,
s.30-31;tenże,HenryklubHeidenryk,w:Leksykonmistyki,s.104.
4
Por.M.Mróz,FilozofiamiłościTrójjedynegoBoga,s.83-92.