Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
przezClaude’aLévi-Straussa3,którypostulowałostrerozgraniczeniepo-
międzyświatemfizycznym,którydasięopisaćiwytłumaczyćwkatego-
riachnaukowych,aświatemmitycznym,zbudowanymziluzji.Tenpostulat
stanowipunktwyjściadlarozróżnieniadwóchrzeczywistościproponowa-
nychprzezautorkę.Pierwszaznichzostałanazwanafaktycznązewzględu
nato,żejejbudulcemsąwłaśniedoświadczalnezmysłamifakty;ponie-
ważkoncepcjemitycznerównieżnależądosferynauki,użycieokreślenia
flfizyczny”mogłobybyćmylące.Podobniebudulcemrzeczywistościmi-
tycznejsąmity,aleobusferniemożnacałkowicierozdzielać.Wręczprze-
ciwnie–oddziałująnasiebiewzajemniewtakdużymstopniu,żeichroz-
różnieniebezświadomościiakceptacjimitówwżyciucodziennymmoże
byćniemożliwe.Wzwiązkuztymnależyodrzucićpokusęocenywyższości
jednejnaddrugą.Charakterystycznewmitologiijestzestawianieopozycji
wbinarnepary,jednakomawianerzeczywistościniebędąnależećdotej
kategorii.Takjakrelacjęrozumuiemocji,taksamofaktuimitunależyna-
zwaćuzupełnieniemanalogicznymdostosunkukształtuirozmiaru4.
Dlazrozumieniaproblemuprzydatnebędziezestawieniestanowisk
IsaacaNewtona5iImmanuelaKanta6wobecczasuiprzestrzeni.Według
pierwszegosąoneabsolutneiobiektywne–samodzielneorazniezależne.
Kantnatomiasttwierdził,żesąonenarzuconeiniezmienne,alesubiek-
tywneiwynikającezewzorców,którychnośnikiemjestczłowiek.Funkcjo-
nowaniemitówwczasieiprzestrzeniorazichrelacjawzględemprawdy
irozumustanowiąjednązosianalizy,mającejnaceluweryfikacjęposta-
wionychhipotez.
Mitysąpojęciemużywanympowszechnie,aichpodzielanerozumienie
jesttożsamezfałszem,zaprzeczeniemprawdy.Tymczasemznaczeniemitu
jestdużobardziejskomplikowane,ojegosiledecydujezbioroweprzekona-
nieoprawdziwościibrakpotrzebykwestionowania.Jeżeliwiększośćuzna-
jemitzaprawdęipodejmujezgodneznimdziałania,stajesięonprawdą.
MechanizmtenzostałzaobserwowanyprzezMichelaFoucaulta7,któryjest
twórcątwierdzenia,żewiedzajestprodukowana,awięcniemaonacech
obiektywizmu.Dodatkowoistniejebliskakorelacjapomiędzytakpowstałą
3
Zob.J.Overing,TeRoleofMyth:AnAnthropologicalPerspective,Or:„TeRealityofthe
ReallyMade-up”,w:MythsandNationhood:MythsandNationhood,ed.G.A.Hosking,
G.Schöpflin,NewYork1997,s.4.
4
M.Midgley,TeMythsWeLiveBy,London,NewYork2003,s.8.
5
Zob.Newton’sViewsonSpace,Time,andMotion,https://plato.stanford.edu/entries/
newton-stm/[dostęp:3.09.2023].
6
A.Winterbourne,TeIdealandtheReal.AnOutlineofKant’sTeoryofSpace,Timeand
MathematicalConstruction,Dordrecht,Boston,London1988,s.37-39.
7
M.Foucault,DisciplineandPunish.TeBirthofthePrison,NewYork1977,s.27.
