Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
MarianNiezgoda
kształtująmentalność,postawy,hierarchięwartościuczestników.Wytwarzająmiędzy
nimitrwałewięzisolidarnościzbiorowejczy,jakpowiadamy-wspólnotępokolenio-
wąopartąnapamięciprzeżytychwydarzeń(Sztompka2002:154-155).
PodobnieujmujetękategorięHartmutGriese,pisząc,żepokoleniebędzie
określałjakonsumęwszystkichnależącychdodanegokręgukulturowego
osób,którenapodstawiewspólnejsytuacjihistoryczno-społecznejwykazują
podobieństwopostaw,motywacji,nastawieńisystemówwartości”(Griese
1996:80).
IdącślademM.Ossowskiej,podobnieujmujekwestiępokoleniaJ.Miku-
łowski-Pomorski(1968).Dlaniegopokolenieto
pewnakategoriarówieśnicza,wyodrębnionanapodstawiefaktu,żeżyławokresiepew-
nych,wyraźniewyodrębniającychsięwydarzeńhistorycznych,któretowydarzenia
wyznaczająwspólnotępostaw,którezkoleizwiązanesązewspółczesnymiwartościa-
mi;[ł]pokolenie-tokategoriarówieśnicza,którawokresiedojrzewaniapsychiczne-
goprzeżyłapewnewydarzeniehistorycznelubprzeszłaprzezwspólnewarunki,które
obiektywniekształtowałyjejżycie(Mikułowski-Pomorski1968:268-269).
Wartozwrócićuwagę,żeproponujeonstosowanietejkategoriidoosób
wpodobnymwieku(rówieśników),czylinawiązujedokryteriumdemogra-
ficznego.Ważniejsze,wmoimprzekonaniu,jestpodkreślanieznaczącejroli
kontekstuhistorycznegoispołecznegojakobazydokształtowaniasięsyste-
mówwartościiformowaniapostaw.Zatempokoleniemożnatraktowaćjako
swegorodzajuproduktprocesuhistorycznego.
Stosowaniekategoriipokoleniawodniesieniudomłodzieżymaswoje
zalety.Pozwalanawyjściepozazestawobiektywnychcech(demograficz-
nych,społecznych)charakteryzującychkategoriespołeczneiskoncentrować
sięnawłaściwościachwspólnotowych,będącychwynikiemdoświadczeń
iprzeżywaniapodobnychwydarzeńisytuacjispołecznych.Możnaprzyjąć,
żeonewłaśnieowąwspólnotowośćkształtująiprzejawiająsięwpodobnych
hierarchiachwartości,postawach,sposobachwidzeniaświata.Idąctropem
PeteraBergeraiTomasaLuckmana(2010),możnastwierdzić,żepokole-
niowedoświadczeniahistoryczneukształtowałypotocznąwiedzęootacza-
jącejichspołecznejrzeczywistości,wpewiensposóbtęrzeczywistośćskon-
struowały.
Trzebajednakpamiętać,żeniesątokategoriejednorodne.Niejednorod-
nośćwynikaztego,iżpokolenie-mimowielucechwspólnych-jestzawsze
osadzonewszerszymkontekściespołecznymikulturowym:etnicznym,na-
rodowym,religijnym,strukturalnym(klasowym).Topowoduje,żeludzie
włączenianalityczniedojednegopokoleniamogą(będą)sięróżnić,czasem
bardzopoważnie.Innesądoświadczenialudzi,którzyprzeżyliwojnęinie-
mieckąokupacjęwEuropieZachodniej(Francji,Holandii,Danii),ainne
osóbzEuropyŚrodkowejiWschodniej(Polski,dawnejJugosławii,dawnego
