Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WstronęCZASU
Pisaćhistoriętojakbypróbowaćodtworzyćzerwanąpajęczynę,którą
trzymamykoniuszkamipalców:lepkie,wilgotne,brunatnekłaczki,klaj-
strowatywymazdawnej,bezpowrotnieutraconejdoskonałościiharmo-
nii,niezwykłejurodygeometrii.Najdoskonalszywytwórnatury,osre-
brzystych,jakżemocnychniciach(mocniejszychwnaturzeniema!),
opróczowadówzbierającychteżkropledeszczulubrosy,wktórychod-
bijasięświat.[Ilustracja3]
DopierowXVIwiekuwyodrębnionohistorięjakodyscyplinęnaukową,
ajeszczepóźniejweszłaonadoprogramównauczanianauniwersytetach.
Stworzyłojąkilkusetludzi,którychnazwiskaznamy,którzydokonaliedy-
cjidziejówpoprzezprzygotowaniedodrukuźródeł,zapisówprzeszłości.
Tobylipierwsiredaktorzydziejów.Czaswcisnęliwdrukowanewoluminy,
nadaliprzeszłościramy,początek,środekikoniec.Nadaliprzyczynowość.
Stworzylijejprzestrzeńiwprowadzilipierwszezasadygeometriidziejów,
siecizależności,fizykizdarzeńiichpowiązań.Dziękitemuamorficzna
przeszłośćstałasięnarracją,kompozycją,ogólniedostępnymdrukiem,
możnająbyłowydaćiprzeczytać.Różnetekstyifaktypołączyćwnowe
zasupłaniairelacje.Tworzyćichwarianty.Odtąddajesięogarnąćmyślo-
wo.Dziękitemurównieżprzedmiotynabraływaloruznakówprzeszłości,
któremożnaodczytać.Odkrytownichrozliczneodbicialudziizdarzeń.
Tojesttrochęjakwteoriinieoznaczonościwfizyce:jużsamaobecność
światłazniekształcaobraziuniemożliwiauchwycenierzeczywistego
stanumaterii.Bezświatłazkoleiniczegoniejesteśmywstaniedostrzec.
Iwtensposóbtworzysiębłędnekoło.Samaobecnośćobserwatorama
wpływnastanrzeczy.Teoriahistorycznejnieoznaczonościnieoznacza
jednak,żeniczegoominionychświatachpowiedziećniemożna.Aleim
bliżejspoglądamy,tymmniejwidać.Widziałemgdzieśtakiedziełosztu-
3
