Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.ZDZIEJÓWKOŚCIOŁAPRAWOSŁAWNEGO
NAŁEMKOWSZCZYŹNIEWLATACH1945-1947
I
OpracowaniedotyczymałoznanegofragmentuhistoriiKościołaprawosław-
negowPolsce,amianowicielosówludnościprawosławnejnaŁemkowszczyźnie
wczasiebodajnajtrudniejszymdlatejludności.Podejmowanaproblematyka
odnosisiędookresupomiędzydobrowolnymbądźprzymusowymwysiedleniem
tejludnościdoZSRR(oficjalnieodzakończeniadziałańwojennychpo30czerwca
1946r.)abezwzględnymwysiedleniemnaZiemieOdzyskanewramachakcji
„Wisła”1.Podjęcietematuuzasadniazjednejstronybrakogólniejszychpublika-
cji,zdrugiejnatomiast–zachowanewstaniebardzozniszczonym,pozwalające
jednaknarekonstrukcjęwydarzeń–materiałyźródłoweproweniencjikościelnej2,
awreszcieudział,anawetdominacjaczynnikapolitycznegowtychwydarze-
niachiprocesach.Szczegółowszerozważaniapoprzedziłogólnyzarysdziejów
prawosławianatychterenachprzełomulat30.i40.XXw.
II
PrawosławienaPodkarpaciumiałodługietradycjesięgająceczasówsprzed
uniibrzeskiejlat1595–1596.Samozresztąwprowadzanieuniinapotykałoduże
trudnościprzezwieledziesiątkówlat,coświadczyłoosilnymprzywiązaniutam-
tejszejludnoścido„religiigreckiej”3.Byłobowiemreligiąludnościnapływowej
(odXIVw.),którapóźniejzostałanazwanaŁemkami,asamterenzamieszkania
–obejmującyobszaryodKrynicy(takżekilkawsiokolicSzlachtowejiJawo-
1Oakcji„Wisła”por.m.in.E.Misiło,Akcja„Wisła”,ZakładWyd.„Tyrsa”,Warszawa1993;
E.Prus,Operacja„Wisła”,Nortom,Wrocław1994.
2Niektóreznichprzybliżonowkilkuartykułach:K.Urban,ZdziejówKościołaPrawosław-
negonaŁemkowszczyźnie,„CerkovnijViestnik”1991,nr7,s.29–38;1991,nr8,s.39–52;1991,
nr9,s.29–46;1991,nr11,s.35–51(por.dalejuwagi).Takżelicznewspomnieniam.in.nałamach
„PrzegląduPrawosławnego”zlat1993–1994.
3Znowszychbadańpor.np.M.Bendza,Prawosławnadiecezjaprzemyskawlatach1596–
1681,ChAT,Warszawa1982.
34
