Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24|DominikaGruntkowska
byłodobrze.Alejategoniezrobię.Jamjejobiecała,żenigdyniepójdęzalutra.Dosyciem
jasięnapatrzyła,jakatodezolacja,kiedymążinnejwiary,ażonainnej17.
WpowieściachDeotymypojawiasiębardzotradycyjnysposóbujęciasylwetekko-
biet,sąoneoddawane,wwieluprzypadkachprzezmęskieoko,toonowsposóbdo-
słownyrozpoczynaakcjęPanienkizokienka:
-Jezunajsłodszy!awszakcitoakuratona!
Mówiąctesłowa,patrzyłwnajwyższeoknodomu,którystałnaprzeciwkoniego,podru-
giejstronieulicy.Oknoto,wyciętewsamymszczyciebudynku,byłozupełnieokrągłe,
ozdobionesznurowąrzeźbą.Wtymkamiennympierścieniurozkwitałocośpodobne-
godowielkiejstokrotki;krezabiała,przejrzysta,drobnoprążkowana,wypełniałaprawie
całeokienko,ajakwśrodkubiałejstokrotkipołyskazłotagłówka,takwtymokrągłym
kołnierzykuświeciłagłówkazłotowłosa,bramkązniebieskichwstążekprzepasana,biją-
casłonecznymblaskiemświeżejcery,wdziękuifiglarności,zustamijakmaliny,zocza-
mijakturkusiki18.
Kobietywydająsiębyćopisywanewtakisposób,wjakisposóbwidząjemężczyźni.
Częstomęscynarratorzylubbohaterowiekreśląsylwetkikobiet,podkreślającprzede
wszystkichichwaloryfizyczne,natomiastkobiecapsychikaiinteligencjazostająze-
pchniętenadalszy,częstonawetnieistniejący,plan.PowieśćBrankiwjasyrzenapisana
jestzperspektywydwóchkobiet,którezostająwziętewjasyriktórymudajesięprze-
trwaćlataniewoliiupokorzeńdziękiłączącejjeprzyjaźniiwzajemnemuwsparciu.Jak
zauważaIzabelaWoszczak,przedstawionezostająjakoświęte.Łuszczewskamodeluje
biografiebohatereknasposóbhagiograficzny:zostająwyrwanezdobrobytujakbiblij-
nyHiob,jednaknietracąwiaryidziękiswoimcnotomdoświadczajądarówbożejła-
ski,czylicudów19.Deotymiebrakujeumiejętnościkreowaniapostacikobiecych,sięga
więcpopopularneschematyistereotypy.Wtymprzypadkumamydoczynieniajed-
nakzsilnymumotywowaniemfabularnym,hagiograficznośćbiografiibohaterekłą-
czysiębowiemzcudownościąutworu,acozatymidzie,jestzgodnazjegokoncep-
cjąizamierzonąprzezautorkęponadczasowąwymowąoboskiejOpatrznościczuwa-
jącejnaddobrymiludźmi20.
KolejnymprzykłademszablonowychpostacikobiecychmogąbyćbohaterkiZwier-
ciadlanejzagadki:pisarkaipanizajmującasiędobroczynnościąwydająsiębyćżyw-
17Deotyma(JadwigaŁuszczewska),Panienkazokienka.StarodawnyRomansik,Łódź1993,s.55.
18Tamże,s.9.
19I.Woszczak,CudownośćibaśniowośćwpowieściDeotymy„Brankiwjasyrze”,nActaUniversitatisLodziensis.Fo-
liaLitterariaPolonica”2011,nr14,s.97.
20CudownośćrozumiemtuzaIzabeląWoszczakjakoistnieniewutworzemotywacjiponadnaturalnejdlaprzed-
stawianychzdarzeń,w:tamże.
