Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26|DominikaGruntkowska
czewskiej.Młodzipisarzemoglipodzielićsięzniąpierwszymipróbamiliterackimi,ale
młodepisarkiniebyłychętniewidziane.NinaŁuszczewskaczuła,żemusirywalizować
zinnymikobietamiiszukaćuznaniawśródmężczyzn,byływięcjejwrogami.Patriar-
chalnakulturaprowadzącadoniechęcimiędzykobietami,wynikającejzrywalizacji
owzględymężczyzn,prowadziładozanikusolidarnościisympatiimiędzykobietami.
Wspołeczeństwachopartychnamęskiejwładzyjedyniepoprzezuznaniemężczyzn
możnaosiągnąćokreślonekorzyści,dlategokobietystająsięwnichdlasiebierywal-
kami.Napierwszychemancypacyjnychruchachkobiecychciążyłowięczadaniezbu-
dowaniapoczuciasolidarnościiwięzimiędzykobietami.
WierszDeotymyStanowiskokobiety23poruszakwestięemancypacjikobiet,opisu-
jedwubiegunowośćzakorzenionegowkulturzewizerunkukobietyjakoświętejlub
grzesznej,atakżesprzężeniemiędzykobiecościąamiłością,wktórejtylkotapierwsza
możesięwpełnirealizować.Deotymaprzedstawiaemancypantkijakotłumniepew-
nychkobietzmierzającychwnieznanymsobiekierunku,alezdolnychdoosiągnięcia
celu.Wyrażaobawę,czynowemożliwościniepozbawiąkobietczegośrównieistot-
nego,czyliichwyjątkowości,dziejówniemożnajednakzatrzymać,emancypacjajest
nieunikniona.Mentorskimtonemprzypomina,abyzachowaćprzedewszystkimwiarę
wBoga.Wiersztenprzedstawiastanowiskotypowedlawiększościówczesnychfemini-
stek,któreniewykraczałopozakilkapodstawowychpostulatówdotyczącychdostępu
doedukacji,rynkupracyiprawpolitycznych24.Kwestianiepodległościskutecznieusu-
waławszelkieinnezeświadomościspołeczeństwa.
KiedyDeotymasamazaczęłaprowadzićsalon,obrósłonwlegendy.Bezlitośniewy-
kpiwanojegopodniosłycharakter,zamianęsalonuliterackiegowmiejsce,gdziejedy-
niegospodyniczytałaswojeutwory.ŚmianosięzDeotymy,żeprzebranazakrólową
domagasiępoklasku,anadtymwszystkimczuwałjejdwór,wktórymporozdzielała
stosownegodności.Wejściegospodynidosalonupoprzedzałstosownyorszak,anikt,
komuzależałonaotrzymaniukolejnegozaproszenia,nieśmiałkrytykowaćtwórczości
wieszczkianiuchybićjejwnajmniejszymstopniu,chociażbypoprzezzałożeniesukni
winnymniżniebieskikolorze,takiegobowiemżyczyłasobiepoetka25.
Deotymaprzezcałeswojeżycienieprzyjmowałażyciaiświatatakiego,jakimione
są;jejrodzicezamknęlijejoknanaświatiotworzylijenaliteraturęisztukę.Dzięki
temunawetbrutalnespotkaniazrzeczywistościąniemogływyrwaćpoetkizestanu
częściowegorozmarzeniaiskłonnościdoteatralizacjiżyciaizamienianiagowsztu-
kę.Deotymapotrafiłanapoważniebawićsięwposiadaniewłasnegodworuibyciean-
23Deotyma,Wybórpoezji.Księga2,Warszawa1898,s.61-66.
24G.Borkowska,M.Czermińska,U.Philips,Pisarkipolskieś,s.69-70.
25I.Woszczak,Sekretyiporywypóźnejtwórczości…,s.113.
