Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.
KrótkacharakterystykaMorzaBałtyckiego
MorzeBałtyckiejestpłytkimmorzemszelfowym,należącymdogrupymórz
wewnętrznych(wewnątrzkontynentalnych).Jestnajmłodszymmorzemeuropej-
skimizarazemjednymznajmłodszychmórzAtlantyku.Zajmujepowierzchnię
około415tys.km2.ŁączysięzMorzemPółnocnympoprzezszeregcieśnin:Cieś-
ninyDuńskie(Sund,MałyBełtiWielkiBełt),KattegatiSkagerrak.Powszechnie
przyjętypodziałBałtyku,opartynatopografiidna,pozwalanawyznaczeniere-
jonówowyraźniezdefiniowanychparametrachhydrograficznych(Fonselius,
1969;Omstedt,1990).to:ZatokaBotnicka,MorzeBotnickie,ZatokaFińska,
ZatokaRyska,BałtykWłaściwy(Południowy)orazCieśninyDuńskie.
MasywodneBałtykucharakteryzująsięwahaniamizasolenia,wyni-
kającymi,m.in.znierównomiernegodopływuwódsłodkichorazwlewów
zMorzaPółnocnego.SytuacjatadotyczygłównieCieśninDuńskichiujśćrzecz-
nych.NajwiększezlewiskotworzyrzekaNewa,któraśredniorocznieodprowa-
dzadoBałtyku2600m3słodkiejwody.Wisłazajmujedrugąpozycjepodwzglę-
demwielkościzlewniiodprowadza954m3wody(FalkenmarkiMikulski,1975).
CharakterystycznajestdwuwarstwowośćwódMorzaBałtyckiego.Górnąwar-
stwęstanowiąwodylżejsze,ozasoleniuwgranicachod20psuwKattegaciedo
2–3psuupółnocnychkrańcówZatokiBotnickiejiwschodnichkrańcówZatoki
Fińskiej,awBałtykuWłaściwymo8psu(rys.1.1).Powierzchniowewody
dobrzewymieszaneinatlenione,aichtemperaturawahasię,wzależnościod
sezonu,od0OCdo20OC.Dolnawarstwa,głębinowa,towodyowyższymzasole-
niu,wgranicachod12do20psu,wzależnościodregionu,ipraktyczniestałą
temperaturą4–6OC.Stabilnośćpomiędzytymiwarstwamizapewniahaloklina,
któraoddzielawodypowierzchnioweodwarstwygłębokowodnej,uniemożli-
wiającmieszaniesiętychwód,wszczególnościnaotwartymmorzu.
BałtykPołudniowyjestobszaremoszczególnymznaczeniudlacałegoMo-
rzaBałtyckiego.PrzeztenrejonBałtykuprzemieszczająsięsłonewodyzMorza
Północnego.Kierunekprzepływówprzydennychkształtujetopografiadna.
RynnaSłupska,omaksymalnejgłębokości92miszerokości40km,stanowibra-
mę,przezktórąprzemieszczająsięnawschódwodywlewowezMorzaPółnoc-
nego.Płynąonepoprzezrynnę,anajejkońcurozgałęziająsięwkierunkach
południowo-wschodnim(prawagałąź)ipółnocno-wschodnim(lewagałąź)
(rys.1.2).PrawagałąźwpływadoGłębiGdańskiej,lewapoprzezkanałHoburg
10