20
Modernizacjairozbudowamarynarkiwojennej.Wybraneproblemy
wumysłachludzi-poznawczych,świadomościowychiegzystencjalnych-orazdo-
prowadziłydotakbezprecedensowychprzeobrażeńcywilizacyjnych.Wrazzpojawie-
niemsięokrętówistatkówzdolnychdożeglugipooceanie,ludzkośćotrzymała
narzędziaumożliwiająceprzebudowęistniejącegoświatowegosystemuwzajemnych
powiązańpolitycznych,gospodarczych,społecznychikulturowych.
Możnawyróżnićtrzypodstawoweprzestrzenieaktywnościludzkiejnamo-
rzu,któresązesobąpowiązane,aprzeztowspółzależne:
−
polityczno-militarną(wtymkontrolęakwenówmorskich);
−
gospodarczą;
−
społeczno-kulturową.
[ł]Oceanicznaaktywnośćnarodówukształtowałapolitycznyobrazświata.
Jejprzenikającesięnawzajemprzestrzeniebudowałypozycjęgospodarcząpań-
stw,zaktórąpodążałapotęgamilitarnaipolityczna”15.
Dlazobrazowaniaznaczeniamorzawewspółczesnymświecieponiżejscha-
rakteryzowanezostanązarównowybranesektorygospodarkimorskiej,jakiinne
czynnikisprawiające,iżakwenymorskiesątakistotnedlaspołecznościmiędzy-
narodowej.
Przewozymorskieibudownictwookrętowe
Średniorocznewzrostyprzewozówmorskichwlatach1974-2014wyniosły3%,
wroku2015wzrostprzewozówbyłnapoziomie1,8%,natomiastwroku2016wy-
niósł2,6%.Szacujesię,żeśredniorocznywzrostprzewozówmorskichwlatach2017-
2022będziewynosił2,8%.Obecniewielkośćświatowychprzewozówmorskichwy-
nosiponad10,6mldton.Poszczególnegrupypaństwmająnastępująceudziały
wświatowychprzewozachmorskich:
−państwawysokorozwiniętegospodarczo-35-procentowy
udziałwświatowymzaładunkuiwyładunku;
−państwarozwinięte-59-procentowyudziałwzaładunkui64-pro-
centowyudziałwświatowymwyładunku;
−państwarozwijającesię-6-procentowyudziałwzaładunkui1-pro-
centowyudziałwświatowychwyładunkach16.
15StrategicznakoncepcjabezpieczeństwamorskiegoRzeczypospolitejPolskiej,BBN,War-
szawa-Gdynia2017,s.9.
16ReviewofMaritimeTransport2017,UNCTAD2017,s.2.