Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1997b;Palowskiiwspółpr.,2001;Gancarczyk-Gola,Palow-
ski,2005;Kucharskiiwspółpr.,2005;Karczewskaiwspółpr.,
2006).WpołudniowejPolsce,gdzieprawiewcałościzlokalizowanyjestprze-
mysłzwiązanyzwydobyciemiprzerobemmetalinieżelaznych,koncentracje
wymienionychmetaliciężkichwglebachpołożonychwokółkopalńihutmetali
nieżelaznychwielokrotnieprzekraczajątłogeochemiczneiwynoszą(mg/kggle-
by):Cd501778;Pb1720114654(Gzyl,1995;Terelakiwspółpr.,
1997a;Brej,1998;Kucharskiiwspółpr.,2005;Karczewska
iwspółpr.,2006;Gucwa-Przepióraiwspółpr.,2007).Zawartościwy-
mienionychpierwiastkówmogąbyćjeszczewyższewpodłożuzwałowiskhut-
niczychikopalnianych(Kabata-Pendias,1977;Godzik,1993;
Gucwa-Przepióra,Turnau,2001;Karczewskaiwspółpr.,
2006).Bardzowysokiekoncentracjemetaliwglebachspotykasiętakżewin-
nychrejonachświata,gdziewydobywanoiwytapianorudymetalinieżelaznych.
WPalmerton(USA),wokółdawnejhutycynkuiołowiu,stwierdzonoPbwilo-
ściach20011100mg/kggleby,aCd190011500mg/kggleby(Ross,
1994a).TakdużeilościCdi/lubPbwpodłożumająnegatywnywpływnaorga-
nizmyżywe.Badaniazarównowkulturachhydroponicznych,jakiwsubstracie
glebowymwykazały,żewysokiestężeniatychmetalipowodują:
1zmniejszenieliczbymikroorganizmówiobniżenieaktywnościwieluenzy-
mówglebowych(np.Wyszkowska,Wyszkowski,2002;Pio-
trowska-Segetiwspółpr.,2005);
1słabszywzrostiplonowanieroślin(np.Jasiewicz,Antonkie-
wicz,2000;Kurtykaiwspółpr.,2008);
1zaburzeniagospodarkiwodnejimineralnejroślin(np.:Antosiewicz,
1993;Burzyński,Buczek,1998;Małkowskiiwspółpr.,
2002);
1zaburzeniaaktywnościfotosyntetycznejioddechowejroślin(np.Roma-
nowskaiwspółpr.,2002;Drążkiewicziwspółpr.,2003);
1zaburzeniafunkcjonowaniajądrakomórkowego(np.Gabara,Kra-
jewska,1997;Wierzbicka,1999).
Wykazanotakże,żeglebyzanieczyszczoneCdi/lubPbstanowiąpoważne
zagrożeniezarównodlaorganizmówzwierzęcych,jakidlazdrowialudzi
(Fergusson,1991).Jeślichodzioludzi,toPbwpływanegatywnienacen-
tralny(dzieci)iobwodowyukładnerwowy(dorośli),uszkadzaukładserco-
wo-naczyniowy,nerki,zaburzametabolizmlipidówiprzyczyniasiędopowsta-
waniaosteoporozy.Jednymzcharakterystycznychobjawówtoksycznego
działaniaPbnaorganizmludzkijestniedokrwistośćwywołanainhibicjąsynte-
zyhemu(Chmielnicka,1994).PonadtoPbwykazujeinterakcjęzróżny-
mibiopierwiastkami,takimijak:Ca,Cu,Zn,FeiMg,odziałującnegatywnie
nafunkcjonowaniewielumetaloenzymów
(Moniuszko-Jakoniuk,
Brzóska,1997).ZkoleiCdwywołujeuludzinadciśnienie,uszkadzanerki,
12