Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
Braksatysfakcjonującejpracy,zawodoweimaterialneambicjeskłaniaływięc
młodzieżdopozostaniawgłębiRosji.
RodzinaZahorskichjestilustracjązaznaczonegowyżejproblemu,nado-
datekmożebyćilustracjątezyoprzymusowychprzesiedleniachjakozaczątku
emigracjizarobkowej.OjciecpamiętnikarzapostudiachwróciłnaLitwę,ale
jużpoprzeniesieniu(nawetjeślisłużbowym,tojednakzwiązanymzrosyjską
politykąimperialną)wgłąbRosjipiąłsięposzczeblachurzędniczejkarieryle-
karzawguberniorenburskiej,ujskiejipermskiej,osiągającwysokiestanowi-
sko42.Synpostudiachnawetniewspomina,bymiałjakiekolwiekwątpliwości,
gdziepodjąćpracę,chociażjeździłnaLitwęregularnieiożeniłsięw1884roku
zAntoninąBakszewicz,którejcałalicznarodzinamieszkaławWilnie.Siostra
ZahorskiegowyszłazamążzalekarzaPolakapracującegowRosji,aleosiedli
wPermie.Wybórwydawałsięoczywisty.Zahorscyposzliutartymprzezwielu
PolakówszlakiempracyidorabianiasięwgłębiRosji,bywrócićnaemerytu-
ręwrodzinnestrony.TakuczyniłzarównoojciecżonyZahorskiego,jakioj-
ciecWładysława,któryzesporąemeryturązamieszkałw1891rokuwWilnie
(wkrótcejednak,1I1893roku,zmarł).Autorniniejszychwspomnieńspotykał
rodakówwewszystkichmiejscachswegopobytuinabardzożnychstanowi-
skach:lekarzy,inżynierówpracującychwuralskichfabrykachihutach,artystów,
wojskowych,zarządców,aletakżepracownikówaparatupaństwowego-urzęd-
ników,policjantów,sędziów,prokuratorów.Liczbatychosób,azwłaszczapra-
cującychwaparaciewładzy,robiwrażenie,choćniejestczymśzaskakującymdla
historyka.WśródmieszkającychipracującychnaUraluznajdowalisięteżbyli
zesłańcy,którzyzdecydowalisięniewracaćdokrajuipodjąćpracęwmiejscu
wcześniejszegozesłania.ZahorskiczęstoodnosisiędotożsamościPolaków-
nieomieszkanapisaćokimś,żesięzrusykował,ożeniłzRosjankąijegodzieci
niemówiąpopolsku,czyzachowujesięniegodnie,psującopinięoPolakach.
DEmigracjazdolności”nawschódczynazachódbyłazauważalnainie-
pokojąca.Interesjednostki,jejprawodecydowaniaowłasnymlosie,prawo
człowiekadowłasnegorozwoju,któregoniemożnarealizowaćwojczyźnie,
zderzałysięzobowiązkiemwobecwspólnotyzkrajupochodzenia.Odnotowy-
wanoogromnąstratędlaniego:DJesttorokrocznanaszadaninanarzeczRosji,
daninawyjaławiającaduchowonieprzemysłowenaszeprowincje,gdzieżni
42OzaufaniuRosjandoBronisławaZahorskiegoświadczyfakt,żedwukrotnie,coprawda
nakrótkoiwyjątkowo,powierzonomustanowiskowicegubernatora:razna11dniwUe
(VIII1873),drugiraznatrzymiesiącewOrenburgu(XII1885-II1886).Wpołowie1866r.
zostałzatrudnionynaWydzialeLekarskimRząduGubernialnegoUjskiego.Potrzebabyło
ośmiulat,byzająłnajwyższedlalekarzastanowiskowguberni-inspektora.Sześćlatpełnił
obowiązkiinspektorawguberniujskiej,kolejnesiedemwgubernipermskiejikolejnesześć
worenburskiej.Wtabelirangawansowałzestanowiskatytularnegoradcystanu(IXranga)
w1855r.dorzeczywistegoradcystanu(IVrangaodpowiadającawpiechociegenerałowi-ma-
jorowi)w1879r.WostatnichtrzechlatachpracybyłtakżezmianowaniaMinisterstwaSpra-
wiedliwościhonorowymsędziąpokoju.Wrósłwmiejscoweśrodowiskorosyjskiejelityurzęd-
niczej.SynaurodzonegowUedochrztupodawałgubernatorujski.