Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•MICHAŁTlGRONOWSKIOSB,PIOTRURBAŃSKI•
Cystersi
Niecoodmiennyprzypadekprezentująmłodsibraciazrodzinymona-
stycznej,którychpewiendokumentokreślajakonwalczącypodregułą
śwlBenedyktawzakonieświętymcysterskim”41lOdmiennośćwynika
zarównozfaktu,żekiedyprzybywalidoPolskiwpołowieXIIwl,ich
klasztoryjużstanowiłyelementnadrzędnejstruktury,czylizakonu,
jakrównieżztego,żeichdziejedoczekałysięowielebardziejsystema-
tycznychbadańipublikacji42lPoczątkicystersówwiążąsięzdecyzją
grupymnichów,którapodkierownictwemRobertaopuściłaklasztor
wMolesmesiw1098rlosiedliłasięnapustkowiachniedalekoDijon,
zakładającNowyKlasztor(NovumMonasterium),którypoprawie
dwudziestulatachnazwanoCiteaux(Cistertium)43lPoczątkiwydająsię
przebiegaćzgodniezewzorcem,zjakimmamydoczynieniawXIwl:
charyzmatycznyprzełożony,pragnącywiększejsurowościżycia,po-
wrotudoliteralnegoodczytaniaRegułyipraktykowaniapracyfizycz-
nejorazgrupamnichów,którzypodejmujątenideałlByćmożeNowy
Klasztorpozostałbyjednązwieluzreformowanychówcześniewspól-
notmniszych,jednakżedwóchkolejnych,niemniejcharyzmatycz-
nych,następcówRoberta:opaciAlberyk(zml1109)iStefanHarding,
MlDerwichaDziedzictwokulturowepoklasztorachskasowanychnaziemiachdawnej
RzeczypospolitejoraznaŚląskuwXVIIIiXIXw.:losy,znaczenie,inwentaryzacjauka-
zująskalętegorozproszenia;więcejnastronieprojektu,gdzierównieżzgromadzono
bazędanychopoklasztornychspuściznach:wwwlkasatylpl(dostęp:10l02l2016)l
41HlLeszczyński,Dziejecystersów,w:ZakonybenedyktyńskiewPolsce…,
sl82l
42MonasticonCistersiensePoloniae,tl1:Dziejeikulturamęskichklasztorów
cysterskichnaziemiachpolskichidawnejRzeczypospolitejodśredniowieczadocza-
sówwspółczesnych;tl2:Katalogmęskichklasztorówcysterskichnaziemiachpolskich
idawnejRzeczypospolitej,redlAlMlWyrwaiinl,WydlPoznańskie:Poznań1999;
orazRlWitkowski,JerzySchwengel…,sl221-247(zomówieniempiśmiennictwa
poszczególnychopactw)l
43IlEberl,Cystersi,historiazakonueuropejskiego,przekłlP
lWłodyga,Astra-
ia:Kraków2011,sl11innl;AlMlWyrwa,Powstaniezakonucystersówwświetle
ExordiumParvumipierwszyklasztortegozakonunaziemiachpolskich,nNasza
Przeszłość”1998,tl90,sl5-34;idem,RozprzestrzenianiesięcystersówwEuropie
zachodniejinaziemiachpolskich,w:CystersiwkulturześredniowiecznejEuropy,
redlJlStrzelczyk,WNUAM:Poznań1992,sl25-53,tamtakżedalszaliteratural
~32~
