Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.żańska-Kowal,Motywacjazachowańprospołecznychiantyspołecznychnieletnich,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-228-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
10
Wstęp
czyniałosiętodonadmiernegoinienaturalnegouproszczeniatejproblematyki,
wskazując,żejednizachowująsiędobrze,inniźle.Wrzeczywistościnaszych
zachowańniemożnatakprostoklasyfikować.Uspołecznieniestanowibowiem
kontinuum,nakrańcachktóregoznajdująsięjednostkiantyspołeczneiprospo-
łeczne,apomiędzynimiosobyzachowującesięrównieczęstoprospołecznie,jak
iantyspołecznie.Ponadtobadaniaempiryczneipraktykaklinicznadowodzą,że
czystetypy„prospołeczne”i„antyspołeczne”należądorzadkości.Biorącpod
uwagępowyższeargumenty,zbadałamtrzygrupymłodzieży:nieletnich,uczniów
szkółśrednichorazwolontariuszyprzyzałożeniu,żeniezawszegranicapomię-
dzyprzystosowaniemaniedostosowaniemprzebiegapomiędzygrupąnieletnich
auczniami.Określenie,którezachowaniaantyspołecznespecyficznedlanie-
letnich,aktórewystępująrównieżwśróduczniów,anawetcharakterystyczne
dlawolontariuszy,jestbardzoważnezespołecznegopunktuwidzenia.Wyznacza
bowiemiwyodrębniazakreszadańdlaresocjalizacjiorazprofilaktykiiprewencji.
Natomiastwpraktycepsychologicznejipedagogicznejpozwalawcześniezdiag-
nozowaćmłodzieżzagrożonąniedostosowaniemspołecznymizastosowaćwobec
niejodpowiedniedookolicznościformyterapii,pomocyiinterwencji.
Przedmiotemmoichbadańzarównozachowaniaantyspołeczne,jakipro-
społeczne.Dotychczaspojedynczeuwarunkowaniazachowańprospołecznych
byłybadaneeksperymentalnie.Łączętestwierdzonewcześniejuwarunkowania,
abyokreślić,któreznichodgrywająwiększą,aktóremniejsząrolęwgenezie
zachowańprospołecznych.Wskaźnikamitegozróżnicowanegoznaczeniabędzie
analizakierunkumotywacji(mierzonaodsetkiemmłodzieżykierującejsiępo-
szczególnymimotywami)oraznatężeniamotywacji(określananapodstawieczę-
stotliwościkierowaniasięposzczególnymimotywamiprzezbadanych).
Zamierzamrównieżpokazaćkoincydencjęmotywówzachowańprospołecz-
nychiantyspołecznych,dzielącgrupybadanewedługczęstotliwościwystępowania
tychzachowań.Takipodziałumożliwiwyodrębnieniedominującychmotywów
zachowańprospołecznychiantyspołecznychadolescentówwzależnościodich
charakterystykiosobowościowejorazcechśrodowiskaisytuacji.Posługiwaniesię
takimschematemumożliwipsychologowi-praktykowiokreśleniegłównychmo-
tywówzachowańprospołecznychiantyspołecznychkonkretnegonieletniegona
podstawiediagnozyjegoosobowości,środowiskaisytuacji,wktórejdziałał.
Szczególnieokreślenieiwzmacnianiemotywacjizachowańprospołecznych
stanowigwarancjęefektywnejresocjalizacji.Jużśw.Pawełpisał:„Niedajsięzwy-
ciężyćzłu,alezłodobremzwyciężaj”(Rz12,21).Naukowympoparciemtego
nakazuApostołaNarodówsłowaT.Hirschiegoz1969roku(za:Hołyst,2000,
s.769):
Wstopniu,wjakimjednostkazajętajestdziałalnościąkonformistyczną,niejestona
nawetwstaniepomyślećodziałaniachdewiacyjnych,pomijającjużjejinklinacje.
Niniejszapracaskładasięzdziesięciurozdziałów.Pierwszeczterystanowią
częśćteoretyczną,pozostałetworzączęśćempiryczną.