Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Awans
DSytuacjapowojniezmieniłasięwistotnymstopniuprzezstop-
niowenasycenieirodzin,icałejspołecznościwiejskiejjednostkami
wykształconymi.NiemniejprzetowMłodympokoleniuwsiPolski
Ludowejproblemmałegoudziałuinteligencjiwiejskiejwżyciuwsi
podnoszonybyłbardzoczęsto,anauczycielestaleoskarżaniobrak
zainteresowaniaproblemamioświatydorosłychipozaszkolnym
życiemmłodzieży”
8
.
Problemawansuspołecznegostałsięwpierwszejpowojennej
dekadzieswoistymgeneratoremiakceleratoremkonfliktumiędzy-
pokoleniowego.Młodepokolenie,Dwysforowane”zmacierzystego
otoczeniawiejskiegoiżyjącejużDpomiejsku”,mniejlubbardziej
radykalnieodcinałosięodswojejgenealogii,lokująctradycyjną
kulturęchłopskąwpoluznaczeniowymcharakteryzowanymprzez
Dzacofanie”,Dzabobon”iDreligianctwo”.Niebyłtobynajmniejjakiś
odpryskprocesumodernizacyjnegowpisanegowzasadyiplany
nowegoustroju,alejegoprzewidywalnainiejakonaturalnakon-
sekwencja.Skorowlatach1951–1955niemaldwamilionyludzi
przeniosłosięzewsidomiasta,awlatach1951–1953współczynnik
młodzieżychłopskiejirobotniczejnapierwszychlatachstudiów
wyższychsięgnął36proc.–niemogłotopozostaćbezskutków.
Cimłodziludzienabywalidoświadczeń,któreniejakoautomatycz-
niekształtowałyichnegatywnystosunekdosposobużyciaistanu
świadomościpokoleniarodziców
9
.Chętniewykorzystywałatonowa
władza,którawprzekaziepropagandowymprzeciwstawiałazaco-
fanąipogrążonąwnędzywieśprzedwojenną(Dsanacyjną”)obra-
zowinowoczesnychPGR-ówizelektryfikowanychosiedliwiejskich.
Opozycjaprzedwojenne–powojennełatwoprzekładałasięnakontrast
międzyubogimiświadomościowowstecznymprzedwojennymświa-
temrodziców,azajętąbudowaniemświetlanejprzyszłościteraźniej-
szościąmłodzieży.Wtakiejsytuacjikapitałkulturowymłodychludzi
wywodzącychsięzrodzinchłopskichowieleczęściejiwydatniej
sądzili,żewykształconedziecichłopskiewstydziłysięswojegopochodzenia”.
Zob.tamże,s.117.
8Tamże.
9Por.D.Jarosz,Politykawładzkomunistycznych…,s.40.;A.Leszczyński,
Skokwnowoczesność.Politykawzrostuwkrajachperyferyjnych1943-1980,
WydawnictwoKrytykiPolitycznej,Warszawa2013.
