Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iwychowawcza.NatomiastzdaniemRousseaudzieckojestdaremnaturywyposażonym
wcnoty,którewinnybyćchronioneprzedszkodliwymiwpływamiotoczenia,takaby
mogłoonozachowaćswączystość,naturalnąspontanicznośćisiłę.Wtakiobraz
dzieciństwawpisujesięmiędzywojennatzw.pedagogikasercaoznaczającadobre
poznaniedzieckaibliskiznimkontakt.JesttopedagogikaJanuszaKorczaka,która
nadajedzieckurangępodmiotu,osoby,partnerawdialoguzdorosłym.Dialogodbywasię
nazasadziewzajemnegoszacunkuiprawadoodmienności.Dorosływsłuchujesię
wdzieckoisłuchago,przyczymwspomnianaodmiennośćjestbogactwemkażdej
zestron.Międzydzieciństwemadorosłościągraniceniezacierająsię,dorosłypełni
turolęświatłegoprzewodnika.Tawielcehumanistycznaperspektywakorczakowska
różnisięznaczącoodpostawbadaczydzieciństwazeuropejskichlaboratoriów
psychologicznychpracującychnadrozwojemdziecka,poszukującychwskaźnikówjego
rozwojuintelektualnego,biologicznegoispołecznego.Dzieciństwojesttuprzede
wszystkimetapemżycia,wktórymwyodrębniasię,napodstawieobserwowanychcech
rozwojuwjegofragmentach,cechywłaściwecałegoprocesurozwoju.
Pomijająctuzarównokwestięobrazudzieckatworzonegoprzezpsychologów,jak
iwizjekognitywnejpsychologiirozwojowej,powiemyjeszcze,żeprzedstawicielenauk
społecznychprzyjmowaliodmiennypunktwidzenia,określającdzieciństwojako
kategorięprzedewszystkimspołecznąikulturową.Wtejperspektywierozumienie
dzieciństwaoznaczapoznaniedziecięcegoświatadoświadczeń.Jesttoświatprzeżywany
wrodzinie,wdomu,wśródrówieśników,winstytucjachspołecznychitp.Szersze
pojmowaniedzieciństwatousytuowaniedzieckawspołeczeństwiewrazzuznaniemjego
statusujakoczłonkagrupyspołecznej.
Zaprezentowanytupokrótceobrazdzieciństwakultureuropejskichwymagajeszcze
uzupełnienia.LatasześćdziesiąteXXw.(okrespodważaniatradycyjnychwartościprzez
rewoltęmłodzieżowąnaZachodzie)podnosząproblemdziecka(równieżkobiet)
wkategoriachprzemocy,uprzedmiotowienia,zniewoleniaiemancypacjimniejszości
społecznych.Następujeożywieniezainteresowańproblemamidzieckairozwójbadań,
szczególnienaobszarzeniemieckojęzycznymigłówniewzakresiepedagogiki
społecznej.
Wyraźneperspektywybadawczezaistniaływlatachsiedemdziesiątychwraz
zrozwojemstudiównaddzieciństwemwróżnychkulturach(wAmeryce,ZSRR,
Chinach,wośmiukrajachEuropy,PalestynieiIzraelu).Wówczascorazwyraźniej
zaznaczasięuwzględnianieprzestrzenidzieciństwa,awięcuznanieczasuiprzestrzeni
wjegobadaniu.Stosujesiębadaniatypumakroiuznaniezdobywa(wprowadzonych
analizach)systemniszekologicznychUrieBronfenbrennera[2].
Wpoznawaniudzieckaiwogóledzieciństwawróżnychkręgachkulturowych
inspirująceokazałysiębadaniaetnograficzne,antropologiczneietnometodologiczne.
Przestrzenneuwarunkowaniasytuacjidzieckasłużąrozpoznawaniudzieciństwadanego
kręgukulturowego,cywilizacyjnegolubpolitycznego.Takwięcprzestrzeńjest
turozumianajakoobszar„zapisany”przezkulturę.Oznaczatozarazemmetodę
kulturowejpenetracjidzieciństwaijegosocjalizacji.Wpolskiejliteraturzeukazujesię
w1988r.publikacjaMariiJanionijejwspółpracownikównoszącatytułDzieci[3].
