Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gdybyprocesintegracjieuropejskiejprzebiegałwcałkowitej
izolacjiodświatazewnętrznego,pojakimśczasiemogłobysięoka-
zać,iżnapięciaintegracyjnesąsilniejszeodsiłnapędzającychinte-
grację,iwrozważaniachoprzyszłościUniiEuropejskiejnależałoby
uwzględniaćmożliwośćjejdezintegracji.Aletakiewarunkimożliwe
sądouzyskaniawyłączniewjakimśumownymintelektualnymlabo-
ratorium,wrzeczywistościnastępujebardzosilnainterakcjamiędzy
procesemintegracjieuropejskiejaprocesamizachodzącymipoza
Europą,działająnańsiłyzewnętrzne,którerównieżewoluująpod
wpływemzmianzachodzącychwszerszymsystemie.Częśćznich
sprzyjaintegracjieuropejskiej,częśćprzeciwnie,wzmacniatenden-
cjedezintegracyjne.Najsilniejszązewnętrznąsiłąprointegracyjną
oddziałującąnaEuropęjestpresjakonkurencyjna,któraniczymdwa
potężnetłokinaciskającezprzeciwnychkierunków(odzachodu-
StanyZjednoczone,aodwschodu-Azja)stajesięistotnymczyn-
nikiemzmian.Presjakonkurencyjnajestczęstorównoważonawolą
współpracyzUniąEuropejską,któratakżemawyjątkowoprointegra-
cyjnycharakter.NaciskkonkurencjizestronyStanówZjednoczonych
przyczyniasiędonasilaniasiętendencjido:pogłębianiaizacieśniania
integracjieuropejskiej,zwiększaniaefektywnościinstytucjiiprocesu
podejmowaniadecyzji,formułowaniawspólnejpolitykizewnętrz-
nej.StanyZjednoczonesąobecniesamotnymhegemonemsyste-
muświatowego.Ichdominacjauwidaczniasięwniemalwszystkich
dziedzinach:militarnej,ekonomicznej,technologicznej,naukowej,
dyplomatycznej,kulturalnej,atakżejęzykowej.Żadnezpaństweu-
ropejskichniejestzdolnesamodzielniekonkurowaćztymkolosem
wktórejkolwiekzwymienionychdziedzin,ztrudemprzychodzito
takżecałejUniiEuropejskiej.Niemniejjednaktowłaśnieintegracja
europejskapozwalapaństwomstaregokontynentunawspólneogra-
niczanieprzewagiStanówZjednoczonych,oddziaływanienaichpoli-
tykęgospodarcząizagranicznąorazefektywniejszemaksymalizowa-
niewłasnegopołożeniawsystemieświatowym.Oddziaływanietojest
tymskuteczniejsze,imwiększajestpołączonasiłaintegrującychsięze
sobąpaństw.SłabapolitycznieigospodarczoUnianietylkotraciłaby
swojąatrakcyjnośćdlapaństweuropejskich,lecztakżeprzyczyniłaby
siędoumocnieniasięStanówZjednoczonychnapozycjihegemona.
Nasilasiętakżepresjakonkurencyjnadziałającanaprocesintegra-
cjieuropejskiejzestronyAzji.Wprawdziemaonainnycharakterniż
oddziaływanieamerykańskiegohegemona,pozbawionajestjakdotąd
porównywalnegowymiarupolitycznego,militarnegoikulturalnego,
alejużwnieodległejprzyszłościmożesiętozmienić.Wpływprzemian
43
