Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wschódtowschód,azachódtozachód…chybażewteleskopie
Zauważ,żegwiazdypodwójnetraktujemynieco
inaczej.Gwiazdytesąstosunkowojasneizazwy-
czajdośćłatwedozobaczenia(jeślinierozdziele-
nia)gołymokiem.Ztegopowoduichodnalezie-
nieniewymagatakskomplikowanychwskazówek
jakwwypadkusłabszychgromadimgławic.
Wramachkażdegosezonuzebraliśmynajlepsze
zgwiazdpodwójnychwichokazjonalnerozkłady
zbardziejszczegółowątabeląwskazującąlokali-
zacjenajlepszychprzykładówwdanymobszarze.
Następniekażdyukładpodwójnyjestprzedsta-
wionywzbliżeniu:okrągzłożonyzdwóchcien-
kichliniireprezentujewidokośrednicydziesięciu
minutkątowych,natomiastgrubabądźcienkapara
okręgówoznaczabliższywidokowiększejmocy,
ośrednicyzaledwiepięciuminutkątowych.Tezbli-
żeniazakładająorientacjęDobsona.Ichzadaniem
jestjedyniedaćwyobrażenieowzględnejodleg-
łościijasnościtowarzyszaorazotym,czywpolu
widzeniaznajdująsięjakieśinnegwiazdy.Stronyte
zawierająrównieżmałątabelkęopisującąposzcze-
gólnegwiazdypodwójne,ichkoloryijasnośćoraz
jakbliskosiebie(wsekundachkątowych)wydają
sięznajdować.
(Cotosąminutyisekundykątowe?Tosposób,
wjakiokreślamywielkośćbardzomałegokąta.Łuk
niebaodhoryzontudozenitutokąt900.Stopień
możnadalejpodzielićna60minutkątowych,zwy-
klezapisywanychjako60!(Księżycmaokoło30!
średnicy),akażdąminutęmożnadalejpodzielićna
60sekundkątowych,czyli60″.Wtensposóbjedna
sekundakątowato1/3600stopnia-tomałyodstęp,
jakimożnadostrzecwmałymteleskopie).
Widokprzezokularoniskiejmocyoznaczamoc
od35×do40×,czylitaką,jakiejużywamydodużych
gromadgwiazdikilkudużychgalaktyk.Rysunek
okularuśredniejmocyzakładawidokpowiększony
około75×.Rysunekokularudużejmocydajewidok
powiększonyokoło150×.Aponieważwiększetele-
skopy,takiejakDobsony,mogąpracowaćzjeszcze
większąmocą,wkilkupolachzDobsonemzamie-
ściliśmywstawkęzwidokiemobardzodużejmocy
300×.Abyuzyskaćtakiepowiększenie,potrzebny
jestokularobardzokrótkiejogniskowejalbo
dodatkowasoczewka-takzwanasoczewkaBar-
lowa.(OsoczewkachBarlowaiinnychakcesoriach
mówimynastronach329-331).
Jakwidzisz,dołączyliśmystrzałkę,abypokazać
kierunek,wktórymgwiazdybędądryfować.Ponie-
ważZiemiasięobraca,gwiazdybędąwędrować
pozapolemwidzenia-imwyższamoc,tymbędzie
toszybsze.Choćtendryfmożebyćirytujący-trzeba
17
GdystoimynaZiemi,patrzącwgóręnaniebo,kierunki
wschoduizachoduwydająsięodwróconewstosunku
dotego,doczegojesteśmyprzyzwyczajeninazwykłych
mapach.
ciągleustawiaćteleskop-możebyćrównieżuży-
teczny,ponieważwskazujekierunekzachodu.
Poniżejopisujemy,gdziepatrzećijakrozpoznać
obiekt.Komentujemyteżrzeczy,naktórewarto
zwrócićuwagęwpoluwidzeniateleskopu-kolory,
problemy,któremogąsiępojawić,interesujące
obiektywpobliżu.Nakonieckrótkoopisujemy
aktualnystanwiedzyastronomicznejnatematkaż-
degozobiektów-taksiążkatoprzewodnikpotym,
nacopatrzysz.
Wschódtowschód,azachódtozachód…
chybażewteleskopie
Acozorientacjątychobrazów?Dlaczegotakczęsto
mylimypołudniezpółnocąlubwschódzzachodem?
Dziejesiętakzkilkupowodów.Wszyscyjeste-
śmybowiemprzyzwyczajenidooglądaniamap
drogowychlubatlasówgeograficznych:maprze-
czyznajdującychsięnaziemipodnaszymistopami.
Tamtradycyjniepółnocjestwgórze,awschódpo
prawejstronie.Kiedyjednakpatrzymynaniebo,
naszaorientacjajestpoprostuodwrotnaniżprzy
spoglądaniunaziemię.Zamiastbyćnazewnątrz
globuziemskiego,patrzącwdół,jesteśmywew-
nątrzglobunieba,gdyspoglądamywgórę.Totak,
