Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapłonącejUkrainie
CosiętyczyZaporoża,czółnówmorskichistrażyzwyczajnej,
obowiązujemysię:skorobędziewskazanieJaśnieWielmożnychIch
MośćPanówhetmanówkoronnychikomisarzównatonaznaczonych,
gotowiśmyruszyćsię;czółny
,gdziebędzierozkazanie,takiepopalić,
iczerń,którabynadliczbęnaznaczonądostrażytambyła,zZaporo-
żawyprowadzić;cosięzaśtyczysamychregestrów,którenatenczas
klęskąpomieszane,tedypoddajemysiępodmiłosierdzieiwolęJego
KrólewskiejMościiwszystkiejRzeczypospolitejtudzieżJaśnieWiel-
możnychIchMościówPanówhetmanówkoronnych;wedługtego
komputu,którychIchMośćPanowiekomisarzesporządząiwtakim
porządku,wjakimnassamemiłosierdzieJegoKrólewskiejMości[...]
miećzechce,iwzupełnejwierze,cnocieipoddaństwieRzeczypospo-
litejtrwaćnapotomneczasybędziemy
.
Przykozackiejpieczęciznalazłsiępodpis:„BohdanChmielnicki,imie-
niemwszystkiegowojskaJegoKrólewskiejMościZaporoskiego,jakopisarz
wojskowyprzypieczęciwojskowejrękąwłasną”
1
.
Pierwszetygodnienowegorokuprzyniosłykrwawerepresje,obejmu-
jąceniemalcałeukraińskieNaddnieprze.SzlakodPerejasławiadoNiżyna,
którymprzeciągałyoddziałyPotockiego,wyznaczałyterazliczneszubieni-
ceipalezciałamistraconychpowstańców.Szlachtaniepoprzestałanatym
inawłasnąrękęszukałazemstynapoddanych.
Wpołowielutego1638rokuwTrechtymirowierozpoczętosporządza-
nienowegorejestrukozackiego.Rejestrowimusieliterazskładaćprzysięgę
indywidualnie,aniecałymipułkami,jakdotychczas.Kozacyusiłowaliogra-
niczyćrepresjeipokryjomuwysyłaliposłówdoKoniecpolskiego,anawet
dosamegokrólaWładysławaIV
.Ichprośbynietylkopozostałybezodpo-
wiedzi,aleteżwbrewwcześniejszymobietnicomKisielawczasieob-
radsejmuwWarszawieściętoipoćwiartowanoPawlukawrazzjegodwoma
współtowarzyszami.Uprzednio,6kwietnia,Koniecpolskizaprezentował
ichkrólowiijaktriumfatorrzuciłmupodnogizdobytechorągwie.Równo-
cześniedeliberowanonadsposobamizapewnieniaspokojunakresach.Het-
manwielkikoronny,azarazemkasztelankrakowski,zaprezentowałwłasną
1
ArchiwJugo-ZapadnojRossii(dalej:AJZR),cz.3,t.1,Kiów1863,s.367–371.
12