Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
A.Górska,A.Świątkowska,J.Ciesiołka
jestdokońcapoznany.Możliwe,żeenzymwykazujepowinowactwodo
drugorzędowychstrukturobecnychwpri-mikroRNA,ponieważprekursor
rybosomalny,wktóregodojrzewaniuuczestniczytaendorybonukleaza
równieżposiadastrukturętypu„spinki”[13].Drugamożliwośćmówi
ooddziaływaniukofaktoraDGCR8zjednoniciowymfragmentempri-
-mikroRNA,cowpływanastabilnośćpołączeniaprekursorazenzymem
[7].EnzymDroshawycinaztranskryptuprekursorapri-mikroRNAokoło
70-nukleotydowypre-mikroRNA,posiadającyresztęfosforanowąnakoń-
cu5′orazdwaniesparowanenukleotydyigrupęhydroksylowąnakońcu3′.
PozostałedwafragmentyRNAulegajądegradacjiwjądrze[10,13].
NastępnymetapembiogenezymikroRNAjesteksportpre-mikroRNA
zjądradocytoplazmy.Wprocesietymbierzeudziałreceptorporujądro-
wego,eksportyna5,którejoddziaływaniezpre-mikroRNAkontrolowane
jestprzezbiałkoRan-GTP.Komplekseksportyny5zRan-GTProzpozna-
jedwunukleotydoweniesparowanienakońcu3′pre-mikroRNAorazsą-
siadującyznimfragmentdwuniciowy,charakterystycznydlaprekursora
mikroRNA[10].Pre-mikroRNAuwalnianyjestdocytoplazmynaskutek
hydrolizyGTP.Wcytoplazmiepre-mikroRNAzostajerozpoznanyprzez
komórkowąendorybonukleazęklasyIII,enzymDicer.Dicerwycina
zpre-mikroRNAokoło22-nukleotydowedupleksy,posiadającenakońcu
5′monofosforanorazdwunukleotydoweniesparowaniezwolnągrupą
hydroksylowąnakońcu3′.Enzymtenzbudowanyjestzczterechdomen:
domenyhelikazowejtypuDexH/DEAHboxnaNkońcubiałka(zsied-
miomamotywamiodpowiedzialnymim.in.zawiązanieATP,hydrolizę
irozplatanieRNA),domenyPAZ(charakterystycznejtakżedlabiałek
zrodzinyArgonaute,rozpoznającejdwunukleotydoweniesparowaniena
końcu3′),dwóchmotywówoaktywnościRNazytypuIIIorazdwóchmo-
tywówłączącychdwuniciowyRNAnakońcukarboksylowym[13,14].
EndorybonukleazaDicerdoswojejaktywnościwymagaudziałudwóch
białek:TRBP(ang.trans-activatingregionRNA-bindingprotein)iPACT
(ang.interferoninducibledouble-stranded-RNA-dependentproteinkinase
activator),pełniącychfunkcjekofaktorówwprocesieselekcjiniciduplek-
sumikroRNA.Tylkojednanićdupleksu,tzw.nićaktywna(ang.guide
strand),stajesięczęściąkompleksuRISC,adruganić,tzw.nićtowarzy-
sząca(ang.passengerstrand),jestdegradowana.Wybórniciaktywnej
zależyodtermodynamicznychwłaściwościkońcówdupleksumikroRNA
itylkonićomniejszejstabilnościenergetycznejnakońcu5′zostajewłą-
czonadokompleksuRISC(Rys.1)[7,10].
KompleksrybonukleoproteinowyRISCskładasię,wprzypadkussa-
ków,zjednegozczterechbiałeknależącychdorodzinyArgonaute(AGO1,
AGO2,AGO3iAGO4),któreposiadajądomenyPAZiPiwi,orazzak-
