Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Salinomycyna–antybiotykjonoforowyoniezwykłychwłaściwościach
17
boksylowychjestwwarunkachfizjologicznychnajczęściejzdeprotonowa-
na,prowadzącdopowstawanianeutralnychkompleksówzkationami
metali.Większośćtychzwiązkówwystępujewformiecyklicznej,wktórej
wiązaniewodorowetypu„głowadoogona”spinadwakońcecząsteczki.
Najednymznichjestterminalnagrupakarboksylowa,anadrugimjed-
nalubdwiegrupyhydroksylowe.Cyklicznaformatychjonoforówcharak-
terystycznajestzarównodlaformywolnegojonoforu,jakidlajegokom-
pleksówzkationamimetali.Znanychjestponad120antybiotyków
polieterowych,asiedemspośródnichtopowszechniestosowanelekiwe-
terynaryjne.Dogrupytejnależą:monenzyna(Coban,Rumensin,Coxi-
din),kwaslasalowy(Avatec,Bovatec),salinomycyna(Bio-cox,Sacox),
narasyna(Monteban,Maxiban),maduramycyna(Cygro),laidlomycyna
(Cattlyst)isemduramycyna(Aviax)(Tab.3).Znajdująonezastosowanie
wprzemysłowejhodowlibydłaidrobiujakoniehormonalnestymulatory
wzrostulubkokcydiostatyki[3].
Znajomośćróżnorodnychmechanizmówtransportukationówmetali
(Rys.4)zudziałemkarboksylowychantybiotykówjonoforowychjestklu-
czowadopełnegozrozumieniazasadydziałaniatejklasyzwiązkówiwy-
jaśnieniaichszerokiegospektrumwłaściwościbiologicznych,wtymich
wysokiejaktywnościprzeciwnowotworowej.
Wliteraturzenaukowejopisanesątrzyróżnemechanizmyprzeno-
szeniajonów[3]przezbłonykomórkowezudziałemjonoforówtypuprze-
nośnikowego:
A.Transportelektroneutralny–gdypotencjałtransbłonowypozostaje
zachowany.
B.Transportelektrogeniczny–gdypotencjałtransbłonowyulega
zmianom.
C.Transportbiomimetyczny–realizowanyprzezantybiotykijonofo-
rowezezmodyfikowanąchemiczniegrupąkarboksylową.
Elektroneutralnymechanizmtransportujonówrealizowanyprzezjo-
noforytypuprzenośnikowegozwiązanyjestztworzeniempomiędzyanio-
nowąformąantybiotykuaodpowiednimkationemstabilnegokompleksu.
Prowadzitozawszedoutworzeniapseudocyklicznejstrukturytypueteru
koronowego,stabilizowanejprzezwewnątrzcząsteczkowewiązaniawodo-
rowetypu„głowadoogona”pomiędzyanionemkarboksylanowymna
jednymkońcucząsteczkiagrupamihydroksylowyminadrugim.Utwo-
rzonywtensposóbelektrycznieobojętnyzwiązekkoordynacyjnydyfun-
dujenaprzeciwległąstronębłonykomórkowej,gdziezdeprotonowany
anionantybiotykuoddajeskompleksowanykationmetaluiwymieniago
naproton.Odtworzonawtensposóbneutralnakwasowaformajonoforu
wędrujezpowrotemprzezdwuwarstwęlipidową,bycałyprocesmógł
zostaćnanowopowtórzony[3].
