Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Oautorytecie
Autorytetjestzatempotrzebny,abygoobalićwimięsza-
cunkudlaprawdyobiektywnej.Naukowytradycjonalizm
niejestwięc,jakmusięzarzuca,stanowiskiemjałowym
–umożliwiabowiemrozwójwiedzy.Antytradycjonalizm
takżeniestanowipostawynieproduktywnej,ponieważ
uruchamiamechanizmkrytycznejanalizy.DZedwojej
złożonynatury”autorytetmacharakterdynamicznyipa-
radoksalny48:przechowujetradycję,zmuszającdozmian;
jestźródłemwiedzyikryteriumjejprawdziwości;można
goprzeciwstawićprzymusowi,aleiperswazji;towięcejniż
porada,alemniejniżrozkaz49.
Niemalwszystkieprzedstawionedotychczasujęciauni-
kają–jakwidać–bezpośredniegozdefiniowaniaautory-
tetu,przybliżającjegoznaczeniepoprzezumieszczeniego
wpolusemantycznyminnychkategorii.NaprzykładHan-
nahArendt,choćswójteksttytułujewielezapowiadającym
pytaniem:DCotojestautorytet?”,jużwpierwszymzda-
niumodyfikujezakresswegozainteresowania(Drozsądniej
możebyłobyzapytaćwtytulenieczymjest,leczczymbył
autorytet”50),odbierającnadziejęuzyskaniaodpowiedzina
pierwotne,dlanastuniebagatelnezagadnienie.
Problemautorytetu,wtympodstawowasprawajegode-
finicji,stanowikwestięinteresującąwieledziedzinwiedzy:
filozofię,etykę,historię,politologię,retorykę,psychologię,
socjologię,religioznawstwo,logikę,pedagogikę(wtym
wspomnianąinkontrologię),dydaktykę,naukoznawstwo.
48P.Ricoeur,Paradoksautorytetu,przeł.J.Migasiński,w:Oświeceniedzi-
siaj.RozmowywCastelGandolfo,przygotowałiprzedmowąopatrzyłK.Mi-
chalski,Kraków1999.
49H.Arendt,Cotojestautorytet?,w:Międzyczasemminionymaprzyszłym.
Osiemćwiczeńzmyślipolitycznej,przeł.M.Godyń,W.Madej,wstępempo-
przedziłP.Śpiewak,Warszawa1994,s.115.
50Ibidem,s.113.
