Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
2
3
4
5
6
7
8
RozdziałI
Wstęp
1
M
czyikulturalny,tuskupiałosiężyciepolityczneKrólestwa,zaśMazowszeoceniano
azowszewokresieIRzeczypospolitejbyłouważanezanajuboższą,
wręczzacofanączęśćPolski,zaśsąsiadującaznimMałopolska–za
centrumKrólestwa.Zastanawiatakskrajnieodmiennykierunekroz-
wojuobuziem.WMałopolscewidocznybyłszybkirozwójgospodar-
jakonajsłabszepodwzględemekonomicznym.CharakterystycznadlaMazowsza
byładużaliczbaubogiejszlachty,cotłumaczonowarunkamigeograficznymiutrud-
niającymitworzeniedużychposiadłości,pozostałościąustrojurodowegobądźpro-
wadzonąjużodXIIIw.przezksiążątintensywnąakcjąosadnicządlazabezpieczenia
północnychiwschodnichgranicdzielnicy
1
.Mazowsze–ziemiaopanowanaprzez
PiastówwcześniejniżMałopolska–nieznalazłosięwramachodradzającegosiępo
okresierozbiciadzielnicowegopaństwa.Ostateczniezostałoinkorporowanedopiero
w1529r.(poszczególneziemieprzyłączonowcześniejorawskąw1462r.,płocką
w1495r.,czerskąw1526r.).
PrzyczynpóźniejszejsytuacjinaMazowszuszukasięwwydarzeniachokresu
rozbiciadzielnicowego,azwłaszczawiążesięjezpanowaniemKonradaMazowiec-
kiegoorazjegosynówiwnuków,prowadzącychnieustającewalkipustosząceMa-
zowsze.Wpracypodejmujępróbęznalezieniaodpowiedzinapytanie,jakiebyło
miejsceMazowszawstrukturzepaństwapiastowskiegowokresieśredniowiecza,czy
iwjakimzakresieróżniłosięonoodinnychziempaństwaPiastów,jakiewydarzenia
czyprocesyjużwokresiewczesnopiastowskim,azwłaszczawczasierozbiciadziel-
nicowegozadecydowałyopóźniejszychlosachMazowsza,otym,żebyłyoneinne
niżsąsiedniejMałopolski.
Służyćmatemuporównaniedwóchziemozbliżonympołożeniugeopolitycznym,
prześledzenieprocesówosadniczych,gospodarczychipolitycznychprzebiegających
naMazowszunatlesytuacjiwMałopolsce,azwłaszczawjejpółnocnejczęści–na
ziemisandomierskiej.Obaobszary,leżącewewschodnichrejonachPolski,miały
111111
1
S.Russocki,RegionmazowieckiwPolsceśredniowiecznej(dotychczasoweustalenia,noweperspekty-
wyipostulatybadawcze),PH,54,z.3,1963,s.394-395;idem,SporyośredniowieczneMazowsze,
RM,4,1972,s.227;H.Samsonowicz,ProblemyhistoriiMazowsza,[wo]DziejeMazowsza,red.
H.Samsonowicz,t.1,Pułtusk2006,s.11-17
5
