Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
I.(Nie)ObecnośćChwylowego.Zamiastwprowadzenia
zamierzeniewyznaczoneprzezsamegoJózefaStalinaw1926roku,apóź-
niejskutecznierealizowaneprzezukraińskiekręgipartyjnenaprzestrzeni
bezmałasześciudziesięcioleci,zostałoosiągnięte.Chwylowy,najpierw
okrzykniętynnacjonalistą”inwywrotowcem”,następniepośmierci,
wczasachradzieckich,nprzemilczany”,nzabroniony”,nwymazany”,
powracanaprzełomielatosiemdziesiątychidziewięćdziesiątychXX
wiekujakopostaćzdawałobysięmarginalna,wykorzenionazrealiów
społeczno-kulturowych,osiadławmartwympunkcieutartychklisz,
dogmatówiprzesądów.
SpoglądającpoosiemdziesięciulatachnaspuścizChwylowego,
możnadojśćdoprzekonania,żejeston(nie)obecny:jegoteksty
wydawane,aletylkowspreparowanejikanonicznejpostacinutworów
wybranych”idodziśniedoczekałysiępełnej,całościowejikrytycznej
edycji.Jegopostać,takhołubionaprzezhistorykówliteraturyihisto-
riografów,nadalniezostałaopisanawgruntownejbiografii.Jegoproza
ipublicystykatowciąż,choćzpewnymiwyjątkami,reanimowanietych
samychschematówpojęciowych,powtarzaniemglistychsformułowań
onazjatyckimrenesansie”czynromantycewitaizmu”,bezpieczołowitej
rekonstrukcjipojęćiosadzeniaichwszerszymkontekściefilozoficzno-
-kulturowym.Jegowkładwrozwójukraińskiejkultury,takpodkreślany
iopatrzonywielkimikwantyfikatoraminagruncieliteratury,kultury
isztuki,myślifilozoficznejipolitycznej,wciąż,dziwnymtrafem,nie
doczekałsięsolidnychmonograficznychopracowań,którewkładtennie
tylkocałościowoirzetelnieprzedstawiałyby,alerównieżuzasadniały.
II
IstotępublicystykiMykołyChwylowegozwykłosięsprowadzaćdo
dwóchhaseł:nЗах.д”(NaZachód)oraznrетьв.дМоскви”(Zdala
odMoskwy).Tedwiefigurypojawiająsięnajczęściejnastronachrozma-
itychartykułów,opracowańorazmonografii,mającychzaprzedmiotczy
tohistorięlatdwudziestych[rрицак1996:173;Даниленко1991:264],
czyszerokorozumiaproblematykękulturowąpierwszychdekadminio-
negostulecia[Hарис1994:142;Сверб.лова2009:317],czywreszcie
refleksjęcharkowskiegopisarza,któregotwórczośćpublicystycznasta-
nowiłanajważniejszywkładwdebatęliteracką[Луцький2000:139;
Павличко1999:174].Debatata,wopiniibadaczy,stanowiłancentralne