Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.(Nie)ObecnośćChwylowego.Zamiastwprowadzenia
wydarzeniewukraińskiejhistoriiintelektualnejlatdwudziestych,abyć
możenawetcałegoXXwieku”[Шкандр.й2006:11]2.Pracenaukowe
rozmaitychdziedzinhumanistyki-historiografii,literatury,kulturologii,
historiisztuki-jednoznacznieutrwaliłyprzekonanie,żezarównopubli-
cystykęukraińskiegopisarza,jakijądrotego,cozwykłosięokreślać
mianemnchwylowizmu”[r.рчак1930],dasięzredukowaćdotych
dwóchpojedynczychzawołań.
BinarnaoptykanNaZachód”-nZdalaodMoskwy”niepozostaje
równieżbezwpływunarecepcjęmyśliChwylowego:wpierwszym
sloganienajczęściejwyrażasięwesternizacyjnyprojektukraińskiej
kultury-lansowanyprzezpisarza-zorientowanejwyłącznienatra-
dycjęZachodu,wdrugim-otwartaantyrosyjskośćpublicysty.Hasła
nNaZachód”inZdalaodMoskwy”nastałeprzylgnęłydopostaci
charkowskiegokrytyka,aopiniocommunisbadaczyniezgłaszawtej
kwestiiwiększegosprzeciwu.
Problempojawiasię,jaktobywanajczęściejwtegorodzajuprzypad-
kach,wrazzlekturądziełChwylowego.Wystarczybowiemprzejrzeć
jegonajważniejszeprace,abysięprzekonać,żenastronachjegopubli-
cystykinieodnajdziemyexpressisverbisdwóchtytułowychhaseł,aco
zatymidzienieuprawnionejestprzypisywanieichautorstwacharkow-
skiemupublicyście.Więcej:nawetjeślizgodzimysię,żesloganytestano-
wiądalekoposuniętąinterpretację(czywręczmanipulację)fragmentów
jegowystąpień,toitakniesposóbzredukowaćdoichbrzmieniabogatej
izłożonejkoncepcjipisarza,którazdecydowaniewymykasięwąskim
binarnyminterpretacjom:Chwylowybyłorędownikiemtradycjiikul-
turynietylkoZachodu,aleiWschodu,natomiastjegoantykolonializm,
który,podkreślmy,niemiałnicwspólnegozwrogościąwobecRosji,nie
jestmożliwydoprzeanalizowaniabezwpływukulturyrosyjskiej.Jak
słuszniezauważaMyroslavShkandrij,nkrytycznereakcjenapamflety
zestronrozmaitychkrytykówidziałaczypolitycznychnaprzestrzeni
kilkukolejnychdziesięcioleciodmomentupublikacjitekstówChwy-
lowegostanowiąprzykładrozmaitychredukcyjnychijednostronnych
interpretacji”[Шкандр.й2004:343].Krótkomówiąc:trzonpublicystyki
ukraińskiegopisarzamamałowspólnegozarównozezabsolutyzowanym
nurtemwesternizatorskim(nNaZachód”),jakiotwartąpostawąantyro-
syjską(nZdalaodMoskwy”),adwatytułowehasłazdołałyskutecznie
przyćmićproblematykęjegodzieł.Genealogiapierwszegozesloganów
11
2Wszystkietłumaczenia,jeśliniezaznaczonoinaczej,sąmojegoautorstwa-P.K.
