Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
społeczny,ekonomicznyimedyczny
Nadwagaiotyłośćjakoproblem
1
1.1.Globalnaskalazjawiskanadwagi
orazotyłościiniepokojąceskutki
Niekorzystnekonsekwencjeotyłościznanebyłyodwieków,azapisynatematjej
zgubnychskutkówpojawiająsięjużwBibliiiTalmudzie.StarożytniGrecyuznawali
otyłośćzastanniepożądany,zakłócającynormalnefunkcjonowanieorganizmu.Lekarz
greckiHipokrates(460-370p.n.e.),zwanyojcemmedycyny,pisał,żekorpulentna
budowaniejestsamawsobiechorobą,alezawszezwiastujepojawieniesięinnych
problemówzdrowotnych,adlaprzykładuwskazywałnaniepłodnośćukobiet.Otyłość
wiązałHipokrateszkrótszymżyciem,awleczeniuzalecałograniczenieilościpoży-
wieniaiwysiłekfizyczny.Jednak,historycznierzeczujmując,otyłość(„pulchność”)
bywałarównieżpostrzeganajakowyrazbogactwaiwysokiejpozycjispołecznej.
TakiemyśleniebyłorozpowszechnionewstarożytnościwcywilizacjachAzjiWschod-
niej,awEuropiewśródwyższychsferwŚredniowieczuorazwOdrodzeniu.
WXVIIIwiekupojawiłysiępierwszepracezobszarumedycynywcałościpo-
święconeotyłości.WielezmiannastąpiłoznadejściemrewolucjiprzemysłowejwXIX
wieku.Specjalnewymaganiadotyczącekształtuciałaorazkondycjifizycznejzaczę-
łastawiaćarmiaorazfabrykanci.Stopnioworównieżwśródlekarzycoraztobardziej
powszechnazaczęłabyćwiedzaozwiązkachotyłościzróżnymipoważnymischo-
rzeniami.DopierojednakwdrugiejpołowieXXwiekuuznanootyłośćzaistotny
problemspołecznyimedyczny.Wówczasteżzaczęłysiępojawiaćkolejneraporty
oskali,zagrożeniachirosnącychkosztachorazprzyczynachtegozjawiska.Obja-
śniającmechanizmrosnącegowwielupopulacjachproblemunadwagiiotyłości,
zwróconouwagę,żezewolucyjnegopunktuwidzeniawprzeszłościwspołeczeń-
stwachzbieracko-myśliwskichkorzystnemogłobyćmagazynowanietkankitłusz-
czowejwokresach,kiedyżywnośćbyładostępnawnadmiarze.W1962rokugenetyk
J.V
.Neelpróbowałobjaśniaćzjawiskonarastającejwróżnychspołeczeństwachfali
cukrzycytypu2.,arównieżotyłości,hipoteząoszczędnegogenotypu(ang.thrifty
genehypothesis).Wpóźniejszychlatachhipotezatabyłanaróżnesposobyuzupeł-
nianairozwijana,alepoczętorównieżwysuwaćkolejnehipotezyalternatywne
(Sellayah,Cagampang,Cox2014).