Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Nagniatanieślizgowegładkościowe
2.Wymiarowe,wktórympoprzezdobórodpowiedniejwielkościwgłębie-
nianarzędzia,geometriistykuikinematykiobróbkiuzyskujesię(przedewszyst-
kim)wymaganądokładnośćwymiarowąorazadekwatnystan(gładkość)po-
wierzchniobrabianej.Głębokośćumocnienianiematutajwiększegoznaczenia.
Najważniejszymparametremtejobróbkijestzagłębienienarzędziawpo-
wierzchnięobrabianąidobierasięjegowartośćtak,abyuzyskaćżądanywymiar
przedmiotuobrabianegozodpowiedniądokładnością.Ponieważnagniatanie
wymiarowejestmożliwejedynieprzysztywnymdociskunarzędzi(rolek,krąż-
ków),tookreśleniawartościwgłębieniadokonujesięnapodstawieprostych
przeliczeńgeometrycznych(np.różnicywymiarówśrednicygłowicyiotworu)
zuwzględnieniemwartościodkształceńsprężystychmateriałuobrabianego,
którątowartośćokreślasięwdrodzedoświadczalnej.
Nagniataniewymiarowejeststosowaneprzedewszystkimjakorolkowanie
otworów-jesttochybanajczęstszeprzemysłowezastosowanienagniatania.
Wprzypadkurolkowaniaelementówwykonywanychzestalioniskiejiśredniej
twardościizunifikowanychnarzędzi(głowicnagniatających)producencinarzę-
dzipodajązalecanenastawy(wcisk)rolekopracowanenapodstawiedanych
statystyczno-doświadczalnych.Takwięcdobórparametrównagniataniawymia-
rowegoniestwarzawiększychtrudności.
3.Gładkościowe,wktórympoprzezwygładzenie(plastyczneodkształce-
nieiwyrównanie)wierzchołkównierównościpowierzchniobrabianejuzyskuje
siężądaną,małąchropowatośćtejżepowierzchni.Wtymprzypadkuwymaganą
dokładnośćkształtowo-wymiarowązapewniasięwobróbcepoprzedzającej-
maonaogromneznaczenie,gdyżprzeznagniatanie
2zzasadyniemożnapopra-
wićdokładności.Wprzypadkunagniataniagładkościowegoniemaznaczenia
głębokośćumocnieniaczystopieńzgniotu.
Nagniatanieślizgowe(NS)zaliczanejestdogrupymetodstatycznych-
kontaktnarzędziazprzedmiotemobrabianymjestciągły,asiłanagniatania(po-
wodującaodkształcenieplastyczneobrabianejpowierzchni)działastatycznie
imastałąwartość.Wtrakcienagniataniagładkościowegopoprzezwygładzenie
(plastyczneodkształcenieiwyrównanie)wierzchołkównierównościpowierzch-
niobrabianejuzyskujesiężądanąchropowatośćtejżepowierzchni.Kinematycz-
nieprocesNSróżnisięodkrążkowanianaporowegotocznegojedynietym,że
zamiasttoczącegosiękrążka,wpowierzchnięobrabianąwciskanajest(najczę-
ściej)sferyczniezakończonakońcówkanarzędzia(nagniataka).Zewzględuna
koniecznośćzminimalizowaniaoporówwystępującychwprocesietarciaślizgo-
wego,końcówkinarzędzidonagniataniaślizgowegowykonujesię(najczęściej)
zkompozytówdiamentowych.Opróczbardzomałegowspółczynnikatarcia
ślizgowegopometalach,diamentmabardzodużąnadwyżkętwardości,copo-
zwalaobrabiaćmetodąNSnawetnajtwardszemetale,staleiinnestopy.Zracji
stosowaniadiamentujakomateriałunarzędziowego,zewzględówtechnicznych
iekonomicznych,narzędziadoNSmająstosunkowomałewymiary.Jeżeliwy-
2Stosowanetutajzdociskiemsprężystym.
