Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Polszczyznawkrajowejwspólnociekomunikacyjnej
PolskiejAkademiiUmiejętnościpodprzewodnictwemJanaRozwadowskie-
go.Dotyczyłyone:
1)pisownii//jpospółgłoskach;
2)końcówek-em,-emi//-(i)ym,-(i)ymi;
3)pisowniłącznejirozłącznej;
4)użyciawielkichimałychliter[por.m.in.Jodłowski1979;Awramiuk
2018].
Podobniejaknormyortograficzne,działaniomintegracyjnym(scaleniom
ikodyfikacji)musiałypodlegaćtakżenormydotycząceterminologiizż-
nychdziedzin,ponieważpo1918r.natereniepaństwapolskiegowystępo-
wałosłownictwospecjalistycznebędącespuściznąterminologiirosyjskiejlub
niemieckiej,np.terminologiawojskowa(por.niem.Feldwebel,ros.starszina,
pol.sierżant).Terminologiazzakresuprawamusiałałączyćnormyaustriac-
kie,pruskie,francuskie(napoleońskie)irosyjskie;terminologiamorska
powstawałaodpodstaw,posiłkującsięsłownictwemogenezieniemieckiej
irosyjskiej(awtórnie-angielskiejiholenderskiej);wterminologiiadmini-
stracyjnejbyłakoniecznośćujednoliceniaokreśleńurzędowychobowiązu-
jącychwdawnejGalicjiiwKrólestwiePolskim(Kongresowym).Odrębną
sprawąbyłospolonizowaniesłownictwarzemieślniczegoitechnicznego,które
wwiększościbyłopochodzenianiemieckiego(por.hebel-strug,krajzega
-piłatarczowa,raszpla-pilnikitp.).Nadujednolicaniemikodyfikacjąpol-
skiejterminologiitechnicznejczuwałaPolskaAkademiaNaukTechnicznych
orazPolskaAkademiaUmiejętności,anajbardziejznaczącymosiągnięciem
wtymzakresiebyłSłowniktechniczny-polsko-niemieckiiniemiecko-polski
(Poznań1936,t.I-II),obejmujący120000jednostekleksykalnych,opra-
cowanyprzezpolskichterminoznawcówinż.inż.KarolówStadtmüllerów
(ojcaisyna).
Wszystkieteosiągnięcianiebyłybymożliwebezwzmożonejdziałalno-
ścikulturalnojęzykowej,determinującejdbałośćojęzykogólnopolskijako
narzędzieintegracjinarodowejispołecznej.Tazkoleiniebyłabymożli-
wabezfunkcjonowaniawyspecjalizowanychinstytucjitymsięzajmują-
cych.PierwsząznichbyłaKomisjaJęzykaPolskiegoPolskiejAkademii
Umiejętnościorazdwatowarzystwa-TowarzystwoMiłośnikówJęzyka
Polskiego,którepowstałow1920r.wKrakowiezinicjatywyKazimierza