Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Człowiek–pojęcieszlachetne,aczmałoprecyzyjne
17
Pytanieodefinicjęczłowieczeństwastawałoprzedludźmiwdziejachnie
tylkojakozagadnienierefleksji–alewkategoriachpraktycznych.
W885r.cesarzBazyliIuznałnŚwiętąGórę”Athosjakomiejscezare-
zerwowanedlamnichówipustelników.Odtegoczasużadnestworzeniero-
dzajużeńskiegoniemiałotamwstępunaokreślonyobszar15.Dotyczyłotonie
tylkokobiet–costawiałoznakzapytaniawłaśniewkwestiidefinicjinaszej
wyjątkowości.
Wśredniowieczumałodostrzeganodzieci,ajużzpewnościąniepiękno
dzieci–podczasgdypsymyśliwskienadworachnazywanoimionami,opie-
wanoichpiękno
16.Średniowieczeznałoprocesyiwypadkisądowegoskazy-
waniazwierząt,któreuczyniłypoważnąszkodę,atakżewypadkikultuzwie-
rzątwyjątkowozasłużonych
17–cosugerujerozmyciesięgranicrozumienia
rozważanejdefinicji.Nawiasemmówiąc,dziśwStanachZjednoczonychroz-
powszechniasiędyscyplinaprawa,dotyczącegozwierząt,sądysięnimizajmu-
ją.Nieidziewtymwypadkuntylko”oochronęzwierzątprzedzłymtrakto-
waniem–czegouwzględnieniewprawiejestzresztąteżcharakterystyczne.
Idzieosprawytakie,jakdalszaprzynależnośćzwierzątwwypadkurozwo-
duwłaścicieli(bierzesiępoduwagęinteresiuczucianaprzykładpsa!),czy
olosspadkuzapisanegozwierzęciu,czyliprzeznaczonegonajegoutrzyma-
nie.Wróżnychkrajachpowstałycmentarzedlapsów,natomiastwStanach
ZjednoczonychiWielkiejBrytaniipojawiłysięcmentarze,gdziemożnabyć
pochowanymdotegosamegogroburazemzeswoimpsem.Wbrewpozorom
niejesttonowezjawisko,bowiemwróżnychkulturachznanebyłokiedyś
chowaniewojownikazjegokoniem.WorszakupogrzebowymPiłsudskiego
zatrumnąszedłkoń,godniezastępującyKasztankę,którazdechław1927r.;
koniaubranowjejuprząż.Nowozelandzkieprzepisyuznałyograniczoną
osobowośćnaczelnych,aParlamentEuropejskipodjąłdziałaniawkierunku
ograniczeniamożliwościwykorzystywaniaichdobadań.
Analogicznezagadnieniestawałowdziejachprzedludźmitakże,gdy
podchodzilidoniegooddrugiejstrony
.
PoodkryciuAmerykipojawiłosiępytanie,czyIndianiemogąprzyjąć
chrzesticzywinnipracowaćjakludzie,czyjakzwierzęta.PapieżPawełIII
w1537r.uznał,żesąludźmizdolnymidoprzyjęciawiary
.Wielokrotnienie
uchroniłoichtoprzedpracąjakzwierzęta–aleprawdąjestteż,żeKościół
starałsięchronićIndiannajlepiej,jaktowposzczególnychepokachrozu-
miał.Innasprawa,żeIndian,nawetuznanychzaludzi,Hiszpanieoficjalnie
15NormanDavies,Europa.Rozprawahistorykazhistori!,Znak,Kraków2004,s.353.
16nBlondynkipachnącekardamonem”.PenelopeJohnsonrozmawiazJean-Sebastienem
Stehli,Forum,25–31VIII2003(za:L’Express,10VII2002).
17Wjakiejśfrancuskiejwioscewśredniowieczurozwinąłsięponoćkultświętej,którabyła
psem,aktórazginęła,ratujączpożaruludzkiedziecko.
