Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Najpierwtrzebasięurodzić
mająwłasności,choćzaznaczająterytorium.Niegromadząprzedmiotów(chy-
basroka!).Innymicechamiludzkimisątworzeniesztukiizróżnicowanej
kultury
,wyobrażeniebieguczasu,wizjazaświatów,awzwiązkuztymgrze-
baniezmarłych.
Wzakresieuczućciekawajestzaobserwowanajedynieuczłowiekami-
łośćtrwającawstosunkudoodchowanegojużpotomstwa.Wśródzwierząt,
nawettych,któredobierająsięwtrwałepary
,wsparcieiuczuciadladziecka
kończąsięwmomencie,gdyosiągaonosamodzielność(awięcgdyzapewnio-
nejestprzetrwaniegatunku).Czasemuważasię,żetylkowśródludziwy-
stępujerównieżpotrzebabezinteresownegoczynieniadobra.Niebudujmy
sobiejednaknadmierniepięknegopomnikaztakiegopowodu.Popierwsze,
nawetwtejsprawiebadaczedochodząostatniodowniosku,żeszympansy
teżpotrafiąiusiłująpomagaćinnymwpewnychsytuacjach.Nadto,jak
wszystkowskazuje,człowiekjestteżjedynymgatunkiem,którybezintere-
sownieczynizło,anierazzdajesięwręczczerpaćprzyjemnośćzagresji(lub
przynajmniejzjejoglądaniawtelewizji,bądźstosowaniawgrachkompu-
terowych).Światzwierzątjestoczywiściebardzokrwawy
.Naogółdziałania
zwierzątmająjednakpewnąracjonalnąmotywację(zdobyciepożywienia,
obronaterytorium,walkaosamicę).Człowiekpotrafibyćznaczniegorszy
.
Człowiekjestwpewnymsensiebardziejagresywnyodzwierząt.Uzwierząt
sygnałpoddaniasięsłabszegowygaszaagresjęsilniejszego;uczłowiekanie
matakiegomechanizmu(uszympansówteżnie,lubwmałymstopniu)29.
PodczaswalknatereniebyłejJugosławiiwjednymztamtejszychogrodów
zoologicznych,wdzialedrapieżników,ustawionoklatkę(oczywiściepustą)
ztabliczkąnczłowiek”.Jakbytoprzykroniebrzmiało,tochybaprzede
wszystkimtakaklatkapowinnasiębyłaznajdowaćwtymdziale.
29PiotrStępieńzwróciłnatouwagęwreferacie:Genetykaagresji,wygłoszonymwSzkole
NaukSpołecznychprzyIFiSPAN27XI1999.
